Tajemnica doskonałego samopoczucia ryb, wspaniałego wyglądu roślin i krystalicznie czystej wody w akwarium tkwi w równowadze biologicznej. Aby ją zachować, niezbędne jest utrzymanie stałych warunków w zbiorniku. Należy jednak pamiętać, że środowisko wodne jest ściśle powiązane z otoczeniem, w którym znajduje się akwarium. Na stan zbiornika oddziałują przede wszystkim: naturalne oświetlenie i temperatura panująca na zewnątrz. Upały mogą więc poważnie zaburzyć równowagę w akwarium. Wiążą się one bowiem zarówno ze wzrostem temperatury otoczenia, jak i zwiększeniem natężenia oświetlenia. 

 

Gdy w pomieszczeniu, w którym stoi zbiornik, jest gorąco, woda szybko się nagrzewa i nie oddaje nadmiaru ciepła. W czasie upałów temperatura w akwarium może przekroczyć nawet 30 ℃. Nie wszystkie ryby dobrze tolerują takie warunki. Jeśli będą utrzymywać się przez dłuższy czas, u pływających zwierzaków mogą pojawić zmiany zachowania, np. nadpobudliwość, agresja, próby wyskoczenia ze zbiornika. Wzrost temperatury pociąga za sobą również zmniejszenie ilości tlenu w wodzie. Deficyty tlenowy może doprowadzić do rozwoju u ryb tzw. przyduchy. Objawia się ona gwałtownym poruszaniem się ryb, łapaniem powietrza z powierzchni wody poprzez „dzióbkowanie”, blednięciem skóry i skrzeli. Po pewnym czasie ryby stają się skrajnie osłabione i tracą równowagę. Niedobór tlenu może doprowadzić do zmniejszenia odporności na infekcje i toksyny oraz do masowego wymierania mieszkańców zbiornika. Wysokie temperatury często niekorzystnie oddziałują także na rośliny ¬– zmniejsza się u nich intensywność fotosyntezy. Przestają rosnąć, zaczynają więdnąć i blaknąć. 

 

Bardzo dużym problemem związanym z letnią aurą jest intensywny rozwój glonów i sinic. Zwykle przyczyną ich masowego występowania w akwarium podczas upałów jest zbyt duże nasłonecznienie zbiornika. Sinicom i wielu glonom służą też wysokie temperatury – w przeciwieństwie do roślin nie mają one problemów, by przeprowadzać fotosyntezę nawet w takich warunkach termicznych. 

 

 

W czasie upałów należy szczególnie zadbać o pielęgnację akwarium. Przede wszystkim wskazane są częstsze kontrole wszystkich parametrów. Istotne jest zwłaszcza wielokrotne sprawdzanie w ciągu dnia temperatury wody. Zalecane jest baczne obserwowanie zachowania zwierząt akwariowych. Należy zwracać uwagę na wszystkie niepokojące sygnały, mogące świadczyć o zachwianiu równowagi w akwarium. 

 

W czasie upałów warto zwiększyć intensywność napowietrzania zbiornika. Powinniśmy również zmniejszyć natężenie oświetlenia. Najlepiej nie stosować sztucznego oświetlenia w akwarium dłużej niż przez 6 godzin na dobę. Zamiast tradycyjnych świetlówek można wykorzystać oświetlenie ledowe, które jest zwykle mniej intensywne i nie powoduje nagrzewania się wody. Warto ponadto osłonić zbiornik przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych. Dobrym pomysłem jest zasłonięcie okien roletami lub ustawienie w otoczeniu elementów zwiększających zacienienie. 

W trakcie upalnej pogody warto wdrożyć profilaktykę antyglonową. Pożądane jest przeprowadzanie częstszych podmian wody, połączonych z odmulaniem podłoża, czyszczeniem roślin i szyb. Można też nieco ograniczyć ilość pokarmu serwowanego rybom. Nie ulega jednak wątpliwości, że największym wyzwaniem dla każdego akwarysty w czasie upałów jest utrzymanie właściwych warunków termicznych w zbiorniku. 

 

 

Aby ograniczyć nagrzewanie się wody w czasie upalnej letniej aury, warto zatroszczyć się o warunki otoczenia. Najłatwiej obniżyć temperaturę w pomieszczeniu za pomocą wentylatora. Dobrze też wietrzyć pokój późnym wieczorem lub nocą. Kolejnym krokiem jest zwiększenie oddawania ciepła ze zbiornika poprzez parowanie wody. Warto usunąć z akwarium pokrywę. Można także ustawić wentylator w okolicy zbiornika, w taki sposób, by nawiew skierowany był na taflę wody. Do obniżenia temperatury w akwarium o kilka stopni można wykorzystać butelki wypełnione zamrożoną wodą. Wystarczy umieścić je w zbiorniku, gdy woda zacznie nadmiernie się nagrzewać. Jeżeli warunki termiczne stanowią zagrożenie dla mieszkańców akwarium, najlepiej przeprowadzić podmianę wody. Dodanie chłodniejszej wody pozwoli efektywnie, ale nie gwałtownie, obniżyć temperaturę. Tego typu zabieg sprawdza się w jednak tylko w awaryjnych sytuacjach. Jeżeli będziemy stale monitorować warunki i szybko reagować na zachodzące zmiany, na pewno upały nie będą problemem dla naszych pływających podopiecznych. 

 

Tekst: Marta Majewska
Zdjęcie: © iancucristi — stock.adobe.com