„Zostań” to jedna z najważniejszych komend, jakie powinien opanować każdy czworonóg. Wbrew pozorom nauczenie jej psa nie jest wcale tak trudne, jak może się początkowo wydawać. Jak sprawić, by pupil grzecznie pozostawał na miejscu, bez względu na okoliczności? Oto niezawodny sposób na nauczenie psa komendy „zostań” krok po kroku.

Dlaczego warto nauczyć psa komendy „zostań”?

Nauka komendy „zostań” wchodzi w zakres podstawowego treningu z psiego posłuszeństwa. Dzięki niej możemy łatwo kontrolować poczynania pupila i w ten sposób uchronić go przed poważnym niebezpieczeństwem. Komenda „zostań” uczy psa samokontroli i panowania nad swoimi emocjami oraz instynktami. Zwierzak musi w pełni skoncentrować się na wykonaniu polecenia i często zrezygnować np. z podążania za wywęszonym tropem czy witania się z napotkanymi czworonogami, Trening pozostawania na miejscu, z dala od opiekuna, jest też dla czworonoga ważną lekcją niezależności i zaufania.

Komenda „zostań” bardzo przydaje się podczas codziennych spacerów. Pozwala dać pupilowi jasny sygnał, by na nas oczekiwał w wyznaczonym miejscu. Dzięki temu możemy bezpiecznie pozostawić go na chwilę samego. Pozostawanie na miejscu to także niezwykle cenna umiejętność dla czworonogów, które uwielbiają entuzjastycznie witać gości, gonić rowerzystów czy rozpoczynać przechadzki na własną łapę. Wydanie polecenia pomaga ograniczyć niepożądane zachowania. Komenda „zostań” może również wspomóc terapię psich lęków. Wydając ją pupilowi w trudnej dla niego sytuacji, pomagamy mu wybrnąć z tarapatów. Wskazujemy, że zamiast uciekać czy atakować, bardziej opłaca mu się po prostu pozostać na miejscu. Nauka komendy „zostań” często jest też pierwszym elementem pozwalającym ograniczyć lęk separacyjny u psa.

Kiedy zacząć uczyć psa komendy „zostań”?

Opanowanie komendy „zostań” ma spory wpływ na bezpieczeństwo czworonoga w trakcie spacerów. Z tego względu naukę tego polecenie warto rozpocząć jak najwcześniej. Podstawowy trening posłuszeństwa można rozpocząć już u 3-miesiecznych szczeniąt. Pies, którego chcemy uczyć komendy „zostań”, powinien mieć już dobrze opanowane polecenia „siad” i „leżeć”. Dobrym wstępem do nauki pozostawania na miejscu mogą być też ćwiczenia z zakresu samokontroli. Warto ponadto zaznajomić pupila ze znaczeniem dźwięku klikera – szkolenie metodą klikerową może ułatwić naukę psa komendy „zostań”.

Podstawowe zasady szkolenia psa

Nauka komend nie powinna być dla psa przykrym obowiązkiem, lecz przyjemnością. Z tego względu nie należy nigdy przeprowadzać treningu w nerwowej atmosferze, krzyczeć na pupila czy zmuszać go do długich ćwiczeń. Najlepiej organizować krótkie (5 min) lekcje, kilka razy w ciągu dnia. W czasie jednej sesji szkoleniowej warto pracować tylko nad jednym poleceniem. Uczenie psa jednocześnie komend „zostań” i „do mnie” mogłoby wprowadzić niemały zamęt. Trening zawsze powinien kończyć się dla zwierzaka w sposób pozytywny, czyli otrzymaniem nagrody za poprawne wykonane zadanie. Zmotywuje to czworonożnego ucznia do dalszych ćwiczeń. Na początkowym etapie szkolenia istotne jest, by nic nie rozpraszało uwagi psa. Najlepiej więc pierwsze ćwiczenia wykonywać w cichym domowym pomieszczeniu. By zwiększyć motywację czworonoga do ćwiczeń, jako nagrody treningowe najlepiej wykorzystywać ulubione przysmaki psa. Gdy pracujemy nad daną komendą, powinniśmy początkowo nagradzać zwierzaka za każde poprawne jej wykonanie. Za wyjątkowe postępy w nauce warto dodatkowo nagrodzić pupila – podać mu szczególnie atrakcyjny kąsek lub podwoić porcję smakołyków.

Nauka komendy „zostań” krok po kroku

Nauka psa komendy „zostań” przebiega w kilku etapach:

1. Wydanie psu polecenia „siad” lub „leżeć”.

Stajemy naprzeciwko psa i wydajemy mu komendę „siad” lub „leżeć”. Czekamy kilka sekund i nagradzamy zwierzaka. Powtarzamy ćwiczenie wielokrotnie. Stopniowo wydłużamy czas, jaki czworonóg musi spędzić w jednej pozycji.

2. Wydanie komendy „siad” i oddalenie się kilka kroków od psa.

Kolejnym elementem nauki psa komendy „zostań” jest trening pozostawania na miejscu, podczas gdy my się oddalamy. W tym celu, stojąc naprzeciwko pupila, wydajemy mu polecenie „siad” lub „leżeć”. Następnie odsuwamy się kilka kroków do tyłu, cały czas utrzymując kontakt wzrokowy z psem. Jeśli zwierzak pozostaje na miejscu, zaznaczamy poprawne zachowanie (klikerem lub pochwałą), szybko wracamy i podajemy mu nagrodę. Jeżeli próbuje za nami podążać, zaczynamy ćwiczenie od początku. Wykonujemy kilkanaście powtórzeń.

3. Dodanie komendy optycznej i słownej.

Gdy uda nam się już nauczyć zwierzaka pozostawania na miejscu, powinniśmy dodać odpowiednią komendę. Polecenie „zostań” wypowiadamy, zanim oddalimy się od czworonoga. Jednocześnie możemy wydać zwierzakowi sygnał optyczny, np. przesunąć otwartą dłoń od siebie w kierunku nosa psa.

4. Doskonalenie komendy.

Kiedy nasz pupil opanuje już komendę „zostań”, możemy rozpocząć pracę nad kryteriami czasu i odległości. Stopniowo zwiększamy wymagania wobec czworonożnego ucznia. Podczas ćwiczeń oddalamy się na coraz większą odległość, zmieniamy pozycję względem czworonoga (np. stajemy bokiem), odwracamy się tyłem, a na końcu całkowicie znikamy z pola widzenia. Wydłużamy też czas, jaki zwierzak musi pozostać na miejscu. Zawsze pracujemy tylko nad jednym elementem w czasie danej sesji (czas pozostawania na miejscu lub odległość od opiekuna). Nagradzamy zwierzaka tylko za te zachowania, które spełniają określone kryterium. Jeśli pies ma problem z przejściem do kolejnego etapu, powinniśmy wrócić do poprzedniego udanego, by ponownie zmotywować podopiecznego do ćwiczeń.

5. Generalizacja umiejętności.

Ostatni etap nauki psa komendy „zostań” to generalizacja nabytej umiejętności. Jest to kluczowy moment w treningu psiaka – jeśli go pominiemy, niewiele osiągniemy – zwierzak będzie bowiem wykonywał nasze polecenie tylko w znanym otoczeniu, gdy wokół zabraknie innych atrakcji. Generalizacja umiejętności ma natomiast sprawić, że pies będzie w stanie wykonać komendę w każdym miejscu, niezależnie od tego, co dzieje się wokół. By tak się stało, należy trenować ze zwierzakiem w różnych pomieszczeniach i miejscach poza domem. W czasie ćwiczeń na zewnątrz warto trzymać psa na długiej lince – znacznie zwiększy to jego bezpieczeństwo. Co istotne, ćwiczenia powinny być wykonywane na różnych powierzchniach (trawie, podłodze, dywanie, betonie, piachu). Warto wyrabiać też u psa odporność na bodźce rozpraszające poprzez organizowanie lekcji w otoczeniu innych psiaków, spacerujących ludzi, rowerzystów. Taki trening z pewnością sprawi, że nasz pupil komendę „zostań” opanuje do perfekcji.

Tekst: Marta Majewska
Zdjęcie: © Lightspruch - istockphoto.com