Psy myśliwskie wykorzystywano niegdyś głównie do polowania na zwierzynę. Ich wrodzone i wyuczone predyspozycje pozwoliły im pełnić rolę niezastąpionych pomocników dla myśliwych. Dziś jednak znacznie częściej zatrudnia się je po prostu jako psy do towarzystwa dla rodziny. A jednak silny instynkt i specyficzne potrzeby psów gończych czynią z nich dość wymagających kompanów. Omawiamy najbardziej znane rasy psów myśliwskich i ich podział ze względu na ich cechy.
Psy myśliwskie: rasy i podział na grupy
Myśliwskie psy rasowe to grupa czworonogów, u których wykształcono lub rozwinięto cechy najbardziej przydatne podczas polowania. Warto pamiętać, że grupa ta jest niezwykle zróżnicowana. Psy gończe różnią się między sobą nie tylko wyglądem czy wielkością, ale także rozmaitymi predyspozycjami, nabytymi umiejętnościami, rodzajem tresury oraz wynikającym z tego zakresem wykonywanej przez nie pracy.
Mówiąc w skrócie, poszczególne rasy myśliwskie wykorzystuje się do określonych rodzajów polowań, tak aby jak najlepiej wykorzystać umiejętności danej rasy. Niektóre psy specjalizują się wyłącznie w tropieniu zwierzyny, inne w jej płoszeniu, a jeszcze inne są na tyle wszechstronne, że mogą pomagać myśliwemu na różnych etapach wspólnych łowów. Rasy psów myśliwskich dzieli się na sześć głównych grup.
↓ ZABAWKI DLA PSÓW ↓
Aportery
Aporter to pies gończy tresowany do polowań na ptaki oraz inne mniejsze zwierzęta, na przykład zające. Zadaniem aportera w czasie polowania jest pochwycenie złowionej zwierzyny spośród szuwar i przyniesienie jej prosto pod nogi myśliwego. Cenioną umiejętnością aporterów jest chwytanie i podnoszenie zwierzyny tak, aby w żaden sposób nie uszkodzić jej ciała. Chętnie pracują zarówno na łowiskach wodnych, jak i lądowych.
Rasy psów należące do grupy aporterów określa się także jako niezwykle wytrwałe i odporne. Lubią pracę z człowiekiem i mocno przywiązują się do swego opiekuna. Ze względu na swą wierność i przyjazny charakter są również doskonałymi psami rodzinnymi. Do tej grupy psów należą między innymi cocker spaniel, golden retriever oraz labrador.
Dzikarze
Dzikarze to rasy psów gończych małej lub średniej wielości wykorzystywane do polowań na dziki. Odznacza je wyjątkowy upór, nieustępliwość i swego rodzaju brawura, ponieważ podczas polowań często mierzą się z dużo większym od siebie przeciwnikiem. Są to głównie małe psy myśliwskie, polujące w sforach, których zadaniem jest osaczenie i atakowanie zwierzyny tak długo, aż myśliwy będzie miał możliwość oddania strzału. Do grupy dzikarzy zalicza się jamniki, beagle i foksetiery.
Psy gończe
Jak sama nazwa wskazuje, psy gończe ścigają ofiarę i głośnym szczekaniem naprowadzają myśliwego na jej trop. Odznacza je doskonały węch, więc są w stanie całkiem samodzielnie tropić ofiarę. Mogą być doskonałymi kompanami dla osób aktywnych, którym nie będzie przeszkadzała szczekliwość i silny instynkt łowiecki tych czworonogów. Do psów myśliwskich gończych należą basset hound, bloodhound, ogar polski oraz pies gończy polski.
Norowce
Norowce to psy pracujące, których zadaniem jest płoszenie zwierzyny, ukrywającej się w norach. Wykorzystuje się je głównie w polowaniach na lisy i borsuki. Norowce są przeważnie niewielkie, mają krótkie nogi, ale za to ogromne zamiłowanie do kopania. Odznacza je duża wytrwałość i odwaga, ponieważ potrafią wejść do nory za ofiarą i tam stoczyć z nią potyczkę. Małe psy myśliwskie z grupy norowców to, na przykład jamniki oraz foksteriery.
Posokowce
Posokowiec to najbardziej wyspecjalizowany łowca spośród wszystkich ras myśliwskich. Jest typowym tropowcem — jego zadaniem jest wytropienie postrzelonej zwierzyny i doprowadzenie do niej myśliwego. Posokowiec pracuje z dolnym wiatrem, co znaczy, że podąża z nosem przy ziemi po śladach krwi, pozostawionych przez ranne zwierzę. Mogłoby się wydawać, że rola posokowców w polowaniu jest niewielka, ale to właśnie ich praca ma ogromny wpływ na powodzenie całego polowania. Szacuje się, że w łowiskach bez posokowców przepada aż 30% postrzałów. To znaczy, że co trzeciej ustrzelonej zwierzyny w ogóle nie udaje się odnaleźć. Do tej grupy należy posokowiec bawarski i posokowiec hanowerski.
Wyżły
Wyżeł to pies wszechstronny, który potrafi samodzielnie wytropić zwierzynę, wystawić ją myśliwemu, a następnie aportować. Doskonale sprawdzi się w każdym typie łowisk, zarówno na lądzie, jak i w wodzie. Charakterystyczną umiejętnością niektórych wyżłów jest ta zwana stójka. To charakterystyczna pozycja, w której pies po wytropieniu i zaobserwowaniu zwierzyny, ustawia się w jej kierunku i zastyga bez ruchu. W ten sposób wystawia ofiarę myśliwemu i wyznacza lokalizację zwierzęcia w linii prostej. Pozycję tę potrafi zastosować wiele wyżłów, ale dla wyżła niemieckiego czy spaniela bretońskiego jest to cecha wrodzona. Innymi przedstawicielami tej grupy psów do polowań są wyżeł weimarski, wyżeł niemiecki krótkowłosy, seter angielski i irlandzki, pointer oraz spaniel francuski.
↓ PRZYSMAKI DLA PSÓW ↓
Psy myśliwskie: przykładowe gatunki i podstawowe informacje
Psy ras myśliwskich coraz częściej wybierane są przez rodziny, jako psy do towarzystwa. Decydując się na takiego pupila, trzeba jednak wziąć pod uwagę jego charakter, cechy oraz potrzeby. Oto najpopularniejsze odmiany psów myśliwskich:
Foksterier
Foksteriery są jednymi z najstarszych i najbardziej znanych gatunków terierów. Dawniej były używane do łowów na lisy, borsuki, wydry, a nawet szczury. Doskonale sprawdzały się jako norowce i płochacze. Dziś natomiast są popularnymi kompanami i wiernymi przyjaciółmi rodzin.
Foksteriery odznaczają się dużą inteligencją i samodzielnością. Potrzebują ogromnej dawki ruchu i zabawy pobudzającej zarówno fizycznie, jak i umysłowo.
Foksteriery mocno przywiązują się do swych opiekunów i potrafią wylewnie okazywać swoje uczucia. Zwierzaki te bywają jednak uparte, więc wymagają solidnego, cierpliwego szkolenia z nauką posłuszeństwa. Rasa miewa też skłonność do alergii pokarmowej. Potrzebna będzie więc karma dla psa o dobrym składzie, dedykowana czworonogom z delikatnym przewodem pokarmowym.
Seter irlandzki
Setery irlandzkie to kolejna stara rasa myśliwska, której pierwotnym zadaniem było pomaganie człowiekowi w łowach na ptactwo. Obecnie zwierzaki te są głównie psami do towarzystwa, a ich pogodne usposobienie i entuzjazm szybko zjednują im sympatię człowieka. Rasowy długowłosy seter wyróżnia się ogromnym oddaniem dla swojej rodziny. Jest energiczny, żywiołowy i zawsze chętny do zabawy. Wymaga dużej dawki ruchu, a pozbawiony bodźców i możliwości rozładowania energii może sprawiać problemy behawioralne.
Wyżeł weimarski
Wyżły weimarskie to rasa myśliwska o silnie rozwiniętym instynkcie łowieckim. Mają zrównoważony charakter i nawiązują mocną więź z opiekunem. Jest to rasa wszechstronna, łatwa w szkoleniu i niezwykle wytrwała.
Wyżeł weimarski to pies o wielkim sercu, który uwielbia swoją rodzinę i zabawę z dziećmi. Ma ogromną potrzebę przebywania z człowiekiem, źle znosi samotność i brak zajęcia. Należy zapewnić mu dużą dawkę ruchu każdego dnia. Czworonogi te nadają się nie tylko do pracy, ale i do uprawiania psich sportów, takich jak agility czy canicross.
Jack Russel Terrier
To bez wątpienia jedna z najpopularniejszych ras czworonogów! Jack Russel terier jest wesołym energicznym zwierzakiem o silnej osobowości i żywiołowym temperamencie. To zdecydowanie nie jest pies dla każdego, ponieważ nie każdy będzie potrafił okiełznać jego silną osobowość.
Jack Russel ma przyjazny charakter, ale jest też prawdziwym wulkanem energii.Potrzebuje ogromnej dawki ruchu każdego dnia i zajęcia, które pozwoli mu skupić na czymś umysł. Będzie to idealny towarzysz dla osoby aktywnej, mającej czas na psie sporty i zabawę w tropienie. Rasa słynie ze swej szybkości i zwinności, więc świetnie poradzi sobie w konkurencjach agility.
Golden retriever
Golden retriever to rasa doskonale znana i ceniona na całym świecie. Obecnie słynie ze swego przyjaznego usposobienia i bliskiej więzi, jaką potrafi zawiązać z człowiekiem. Dziś golden uważany jest za psa idealnego dla rodziny z dziećmi, ale swego czasu służył człowiekowi jako rasa łowcza.
Zwierzaki te charakteryzuje duża inteligencja i ogromna chęć do pracy z człowiekiem. Chętnie towarzyszą najmłodszym członkom rodziny, lubią zabawę, a ich wesoły temperament sprawia wiele radości wszystkim domownikom. Goldeny to psy cierpliwe i zrównoważone. Mają jednak silną potrzebę ruchu, a najwięcej radości sprawia im aportowanie oraz praca w wodzie. Charakterystyczną cechą rasy jest także wrażliwość – golden potrzebuje konsekwentnego, ale łagodnego szkolenia, opartego na wzmocnieniu pozytywnym.
Bloodhound
Tego czworonoga nie da się pomylić z żadnym innym. Długie uszy, zwisające fafle, przysadzista sylweta i wiecznie zmartwiony wyraz pyska to cechy charakterystyczne dla bloodhounda.
Myśliwskie psy tej rasy to przede wszystkim zwierzaki pracujące. Na polowaniach sprawdzają się wręcz pierwszorzędnie. Są niezawodnymi tropowcami. Wymagają pracy z dolnym wiatrem, ale ich węch uchodzi za najlepszy na świecie. Te psy są w stanie wywęszyć zwierzynę z daleka, a potem iść po jej śladach przez wiele godzin. Bloodhoundy to przyjazne czworonogi, lubiące towarzystwo człowieka, ale podążanie za jego poleceniami nie leży w ich naturze. Zwierzaki te przystosowane są do samodzielnej pracy i podejmowania własnych decyzji, więc w warunkach domowych potrzebują solidnej nauki posłuszeństwa.
Beagle
Beagle należą do dzikarzy, czyli grupy psów myśliwskich na grubego zwierza. To czworonogi o bardzo mocnym i niezależnym charakterze. Bywają uparte i nieustępliwe, więc należy wychowywać je w sposób konsekwentny, szkolić i socjalizować już od pierwszych miesięcy życia.
Beagle najlepiej odnajdzie się w rodzinie aktywnej, spędzającej dużo czasu poza domem. Chętnie przyłączy się do zabawy z dziećmi, wybierze się na długi spacer czy wędrówkę po górskich szlakach. Jako rasa przystosowana do pracy i życia w sforze, beagle są niezwykle towarzyskie i bardzo źle znoszą samotność. Najchętniej spędzają czas ze swoim opiekunem towarzysząc mu we wszelkich zajęciach, czy to w domu, czy poza nim. Ich żywy temperami sprawia, że nieustannie poszukują dla siebie jakiegoś zajęcia. Należy więc stale zapewniać im nowe wyzwania i motywować do pracy.
Autorka: Angelika Podgajna