Rozróżnienie płci u dorosłych kotów jest stosunkowo prostym zadaniem. Dużo trudniej rozpoznać płeć kota po urodzeniu, gdy zwierzaki mają zaledwie kilka tygodni. Jest jednak kilka cech, które mogą powiedzieć nam, z jaką płcią mamy do czynienia. Podpowiadamy, jak odróżnić kota od kotki!
 

Dymorfizm płciowy, czyli różnice w wyglądzie oraz cechach fizjologicznych samca i samicy danego gatunku, to coś zupełnie normalnego w świecie zwierząt. Owe różnice w wyglądzie zewnętrznym i wewnętrznym obu płci da się zaobserwować również u kotów. Podstawowym kryterium pozwalającym odróżnić kota od kotki są tak zwane pierwszorzędne i drugorzędne cechy płciowe, a więc obecność właściwych dla danej płci gonad oraz narządów płciowych.

 

O ile w przypadku dorosłych osobników rozpoznawanie płci nie sprawia większych trudności, tak u kociąt stanowi już pewne wyzwanie. Określenie jej u nowo narodzonych zwierzaków jest praktycznie niemożliwe, ze względu na to, że narządy nie są jeszcze dobrze wykształcone, a i ogólne cechy wyglądu kociąt niewiele mówią o ich płci. Pierwsze próby odróżnienia samców i samiczek spośród małych czworonogów w miocie można podjąć dopiero po kilku dniach od narodzin, a z całą pewnością można rozróżnić je dopiero po paru tygodniach. Jak odgadnąć jakiej płci jest kociak?


 

Zewnętrzne narządy płciowe widoczne u dorosłych osobników nie są jeszcze wyraźne u kociąt tuż po urodzeniu. W okolicy odbytu i genitaliów utrzymuje się lekka opuchlizna, która schodzi po upływie kilku dni. Dopiero po tym czasie można spróbować określić płeć kota, kierując się zasadą podobieństwa do dwóch znaków interpunkcyjnych. Co to oznacza?

 

Aby sprawdzić płeć i odgadnąć czy to kot, czy kotka, musimy przede wszystkim zajrzeć pod ogon zwierzaka. Otwór znajdujący się tuż pod ogonkiem to odbyt, a nieco poniżej powinniśmy zauważyć drugi otwór, będący ujściem układu moczowo-płciowego. Odróżnienie samca od samiczki polega na ocenie odległości jednego otworu od drugiego.  Zgodnie z zasadą znaków interpunkcyjnych wyraźnie widoczny pod ogonem okrągły otwór odbytu jest kropką. Natomiast kształt szpary   związanej z układem moczowo-płciowym pozwala odróżnić kocura od kocicy. Jakie są różnice?

 

Kocica – koty płci żeńskiej identyfikujemy po bardzo niewielkiej odległości pomiędzy odbytem a ujściem układu moczowo-płciowego oraz po kształcie wejścia do pochwy. W ich przypadku otwór cewki moczowej i szparę sromową stanowi wąska, pionowa kreska, przypominająca kształtem przecinek. Dlatego też mówi się, że rozmieszczenie obu otworów ma kształt średnika (;).
 

Kocur – odległość między odbytem a ujściem cewki moczowej i jądrami u samców jest dużo większa niż u samic. W przypadku małych kociąt odległość między odbytem a prąciem wynosi około 1,3 cm, a u dorosłych kotów do 2,5 cm. Ujście cewki moczowej kształtem przypomina kropkę, więc ułożenie obu otworów określa się mianem dwukropka (:).
 

Odróżnienia kota od kotki można dokonać również na podstawie tak zwanych trzeciorzędnych cech płciowych. Chodzi tu głównie o pewne cechy wyglądu zewnętrznego, które mogą być nieco inne dla obu tych osobników. Niestety aspekty, o których mowa pozwalają zidentyfikować płeć kota jedynie z pewną dozą prawdopodobieństwa. To znaczy, że nie jest to metoda tak pewna, jak odróżniane samic od samców na podstawie wyglądu i rozmieszczenia genitaliów. Czym jednak są trzeciorzędne cechy płciowe?

 

Co ciekawe, w niektórych przypadkach płeć mruczka można odgadnąć na podstawie barwy jego sierści. Najłatwiej zrobić to, mając do czynienia z osobnikami o umaszczeniu szylkretowym, czyli czarno-rudym. Zwierzakami o takim ubarwieniu niemal zawsze są samice – kocury zdarzają się naprawdę bardzo rzadko.

 

O odgadnięcie płci na podstawie koloru futerka można pokusić się również w przypadku rudych czworonogów. Okazuje się, że kolor ich futra jest zdeterminowany genetycznie, a kocury stanowią aż 80% wszystkich rudzielców. Kotki w tym kolorze mogą urodzić się z dwójki rodziców o tym samym kolorze sierści albo rudego ojca i szylkretowej matki.

 

Jak już wspominano u mruczków, podobnie jak u ludzi, występuje dymorfizm płciowy. Aby zatem zorientować się, jakiej płci jest zwierzak możemy ocenić jego wielkość i budowę. Samce są zwykle większe od samic. Często wyróżnia je także nieco wyższa waga, większa i mocniejsza głowa oraz masywniejsza budowa ciała.

 

Te różnice najbardziej rzucają się w oczy w przypadku kotów ras dużych, takich jak norweski kot leśny, kot brytyjski czy Maine coon. Kocury mają większe łapy, a także dłuższą sierść na szyi i klatce piersiowej. Natomiast kotki zwykle wydają się nieco drobniejsze i mniej umięśnione. Często mają także mniejsze głowy i trochę smuklejsze łapy, więc sprawiają wrażenie delikatniejszych i lżejszych.

 

Oczywiście nie brakuje wyjątków od tej reguły. Budowa ciała nie może być czynnikiem rozstrzygającym, jeśli chodzi o diagnozowanie płci u kociąt. Zwłaszcza w przypadku zwykłych kotów, tak zwanych dachowców, odgadywanie płci na podstawie ich wyglądu może być bardzo mylące.

 

Czym objawiają się różnice pomiędzy nieco starszymi czworonogami? Wbrew pozorom płeć nie ma tak dużego wpływu na charakter kota, jak mogłoby się wydawać. Utarło się, na przykład, że kotki są dużo spokojniejsze i łagodniejsze od samców. Niektórzy sądzą też, że mocniej przywiązują się do swych opiekunów, nie stronią od pieszczot i są łatwiejsze w wychowaniu. Kocury z kolei są rzekomo większymi indywidualistami, którzy chadzają wyłącznie własnymi drogami. Jak jest naprawdę?

 

Charakter i temperament zwierzęcia to cechy bardzo indywidualne. Wiele zależy od wczesnej socjalizacji zwierzaka, jego doświadczeń, a wreszcie i od jego zwykłych osobniczych preferencji. Jedyne różnice w zachowaniu, wynikające bardziej z płci niż indywidualnego charakteru mruczka, są związane z okresem godowym i instynktem terytorialnym.

 

Typowe dla samic są zachowania charakterystyczne dla okresu rui. Kotka może być wtedy pobudzona, potrafi mocniej wokalizować, ocierać się o przedmioty, a nawet oznaczyć swój teren moczem. Zwykle jednak kocice trzymają się bliżej domu i nie znaczą swego terytorium.

 

Niekastrowane kocury mają wyraźną tendencję do znaczenia terenu moczem. Koci instynkt każe im także zapuszczać się coraz dalej w poszukiwaniu nowych terenów łowieckich lub partnerek do kopulacji. Często jedynym sposobem na ograniczenie takich zwyczajów jest kastracja.

 

Warto wiedzieć, że kastracja kocura to całkowicie bezpieczny zabieg, po którym pupil szybko wraca do dobrej formy. Zabieg polega na usunięciu jąder, a jego efektem jest całkowita niepłodność do końca życia mruczka. Zabieg ten zaleca się wykonywać u zwierzaków między 6 a 8 miesiącem życia. Po wykastrowaniu określenie płci u mruczka staje się nieco trudniejsze, ponieważ worek mosznowy nie jest już zarysowany tak wyraźnie, jak wcześniej.

 

Zabieg ten pozwala jednak zahamować wiele zachowań, które nie raz uprzykrzają życie opiekunom, a są typowe dla zwierzaków w wieku rozrodczym. Wykastrowane koty przeważnie tracą ochotę do znaczenia terenu i oddalania się od domu w poszukiwaniu towarzyszek.

 

Jednym ze skutków kastracji jest także zmniejszenie aktywności czworonogów. Futrzaki stają się mniej energiczne, a to zwiększa prawdopodobieństwo przybierania na wadzie. Dlatego też po zabiegu należy wdrożyć specjalne karmy dla kotów sterylizowanych, ze zmniejszoną ilością kalorii i składnikami przyspieszającymi metabolizm. W sklepach dostępne są też saszetki z karmą dla kotów wykastrowanych. Zwykle są to pokarmy wilgotne, doskonałe do urozmaicenia diety pupila.


Autorka: Angelika Podgajna