Koty syjamskie są jedną z najstarszych i najbardziej rozpoznawalnych ras na świecie. W swojej ojczyźnie otaczane były niemal boską czcią, a dziś uchodzą za miłych i charyzmatycznych towarzyszy, przy których nie sposób się nudzić. Jakie tak naprawdę są koty syjamskie? Co warto o nich wiedzieć i ile trzeba zapłacić za kotka tej rasy?
Rasa kot syjamski – pochodzenie i historia rasy
Nie ulega wątpliwości, że koty syjamskie to rasa o długiej i bogatej historii. Pierwsze wzmianki o czworonogach podobnych do dzisiejszych syjamów odnotowano już w 1350 roku w Azji. Opisy te zamieszczono w książce z wierszami o kotach, powstałej w stolicy królestwa Syjamu – Ayutthayi. Stąd wiemy, że pierwsi przedstawiciele tej niezwykłej rasy zamieszkiwali tereny dzisiejszej Tajlandii. Jaka jest ich historia?
Pochodzenie i geneza rasy kotów syjamskich nie jest do końca znana. Prawdopodobnie pochodzą one od kotów bengalskich, nubijskich oraz azjatyckich kotów domowych. Co ciekawe, pierwsze koty syjamskie zajmowały wysokie miejsce w ówczesnej kulturze. Początkowo związane były jedynie z królewskimi dworami i świątyniami. Prawdopodobnie służyły mnichom jako świątynni strażnicy, których głośne miauczenie ostrzegało przed nadejściem obcych. Jedna z legend nazywa je także „naczyniami dusz”, w które zmarli wchodzili po śmierci.
W Europie pierwsze koty tej rasy pojawiły się dopiero w 1884 roku. To wtedy ówczesny władca Syjamu podarował parkę kotów o imionach Pho i Mia brytyjskiemu konsulowi, sir Edwardowi Blencowe Gouldowi, rezydującemu w Bangkoku. Dzięki temu rasa stała się znana w Europie i szybko zaczęła zdobywać coraz większą popularność. Wiele z nich można było oglądać nawet w ogrodach zoologicznych, jako zwierzęta egzotyczne. W roku 1890 w Stanach Zjednoczonych rozpoczęto pierwszą planowaną hodowlę, a w 1892 roku opracowano wzorzec rasy.
Opis rasy – jak wyglądają koty syjamskie?
Koty syjamskie znane są nie tylko ze swego wyjątkowego umaszczenia, ale i niezwykle eleganckiej, smukłej budowy ciała. Przedstawiciele tej rasy mają wyjątkowo zgrabny tułów oraz płynną, choć muskularną linię ciała. Dzięki temu są szalenie zwinne i potrafią poruszać się z niespotykaną wręcz gracją. Kończyny są długie i smukłe, a ogon prosty, cienki i zwężający się ku końcowi. Zdarzają się też osobniki ze złamanym ogonem, ale aktualny wzorzec rasy uznaje tę cechę za wadę.
Dość charakterystyczna jest budowa głowy kotów syjamskich. Powinna mieć ona średnią wielkość, proporcjonalną w stosunku do reszty ciała, oraz klinowy kształt. Pyszczek kota jest delikatny, a szyja długa i smukła. Szczególną uwagę zwracają uszy – trójkątne, ostro zakończone i nieco zbyt duże w porównaniu do głowy. Prawdziwą ozdobą syjama są jednak jego oczy. Mają one kształt migdałów i zgodnie ze wzorcem powinny mieć głęboki, niebieski kolor.
Jeśli chodzi o wielkość i wagę syjama, można zaliczyć go do grona ras średnich. Zarówno kocica, jak i kocur mierzą około 30 cm w kłębie, a ich waga waha się w granicach 3-3,5 kg w przypadku samic oraz 3,5-4,5 kg w przypadku samców.
Umaszczenie sierści kota rasy syjam
Co ciekawe, syjamy są zwierzętami o cechach albinotycznych. Koty syjamskie rodzą się białe, a dopiero po około 2 tygodniach ich sierść zaczyna ciemnieć, przybierając właściwą, kremową barwę. Pojawiają się także charakterystyczne dla syjamów ciemniejsze znaczenia, nazywane umaszczeniem typu point.
Koty syjamskie mają ciemniejsze plamy na pyszczku, uszach, łapach i ogonie. Futro pokrywające resztę ciała jest jasne i zawsze kontrastujące z ciemniejszymi znaczeniami. Co ciekawe, w czystych liniach tej rasy nie występują osobniki o umaszczeniu czarnym, ponieważ organizmy syjamów produkują niewielkie ilości melaniny. Wyróżnia się jednak aż 4 podstawowe rodzaje umaszczenia:
- blue point – jasnoszary korpus i znaczenia w kolorze głębokiego odcienia szaroniebieskiego lub srebrzystego;
- seal point – płowy korpus i czarno-brązowe znaczenia;
- lilac point – korpus prawie biały i szaro-różowe znaczenia;
- chocolate point – korpus w kolorze kości słoniowej i znaczenia o głębokiej barwie czekolady.
We wzorcu dopuszczalna jest także odmiana biała. Sierść syjama jest krótka, jednolita i gładko przylegająca do skóry. Składa się z gładkich i delikatnych włosów okrywowych, z niewielką ilością podszerstka.
Jaki charakter mają koty syjamskie?
Co warto wiedzieć o rasie kotów syjamskich? Otóż każdy, kto zastanawia się nad przygarnięciem takiego pupila, musi zdawać sobie sprawę, że Syjamy są niezwykle żywiołowe i spragnione uwagi opiekuna. Nie lubią samotności i źle znoszą rozłąkę, nie potrafią też pozostawać zbyt długo same w ciągu dnia. Ponad wszystko uwielbiają zabawę, zwłaszcza tę w towarzystwie opiekuna. Zabawa powinna być jednak różnorodna i wymagająca, gdyż Syjamy to koty o niezwykłej inteligencji, wymagającej prawidłowej stymulacji. Syjam to też kot niezwykle aktywny, którego niespożyta energia musi znaleźć jakieś ujście. Znudzony może niszczyć rzeczy w domu, poszukując sobie rozrywek.
Koty syjamskie wyróżnia też niespotykana wrażliwość i przywiązanie do właściciela. Małe kocięta szybko, niemal od razu przywiązują się do swych nowych opiekunów. Zdarza się, że osobnik tej rasy wybiera sobie spośród domowników jedną ulubioną osobę i zachowuje się zaborczo, a nawet zazdrośnie w stosunku do niej. Szczególną cechą syjamów jest umiejętność wyczuwania nastroju i emocji ludzi. Kot tej rasy potrafi pocieszyć swego opiekuna i okazać mu troskę w chwilach smutku albo radośnie towarzyszyć mu w jego szczęściu.
Pewną wadę może stanowić skłonność do wokalizacji. Koty syjamskie są głośne i często zabierają głos, zwłaszcza jeśli nie dostają tego, czego chcą. Syjam ponad wszystko pragnie być głaskany i rozpieszczany, a o uwagę opiekuna potrafi domagać się głośno i stanowczo.
Dla kogo rasa kota syjamskiego będzie odpowiednia?
Jak już wspomniano, koty syjamskie do szczęścia potrzebują przede wszystkim uwagi i towarzystwa swego opiekuna. Kot tej rasy nie będzie więc zwierzakiem odpowiednim dla osób, spędzających wiele czasu poza domem. Z uwagi na swój żywiołowy charakter i energiczny temperament nie sprawdzą się też w domu osoby starszej albo ceniącej sobie ciszę i spokój. Dużym problemem może okazać się także hałaśliwość syjamów. Koty te wydają z siebie całą gamę dźwięków i głośno dają znać o swojej obecności.
Dla kogo więc Syjam będzie najlepszy? Przede wszystkim dla osób dysponujących wolnym czasem, który chętnie poświęcą na zabawę z pupilem. Kot syjamski może stać się wiernym kompanem singla, któremu nie będzie przeszkadzało, że jego zwierzak chodzi za nim jak cień i chce uczestniczyć we wszelkich domowych aktywnościach. Z Syjamem polubią się także dzieci, które będą dla niego wręcz idealnymi kompanami do zabawy.
Pielęgnacja kota syjamskiego
Pielęgnacja kota syjamskiego nie powinna sprawiać trudności nawet mniej doświadczonemu kociarzowi. Wystarczy mieć pod ręką gęsty grzebień i szczotkę z naturalnego włosia do wyczesywania sierści pupila. Grzebień pomoże pozbyć się martwych włosów zalegających w sierści, a szczotka usunie kurz, wygładzi i nabłyszczy futerko.
Dieta dla kota syjamskiego powinna być dostosowana do jego wieku, masy ciała oraz poziomu aktywności w ciągu dnia. Podstawą jadłospisu może być gotowa sucha karma z dużą zawartością białka i tłuszczu pochodzenia zwierzęcego. Od czasu do czasu dietę syjama można urozmaicać pokarmami mokrymi i innymi przysmakami dla kotów. Warto jednak pamiętać, że zwierzaki te mają skłonność do otyłości, więc ilość takich przekąsek należy kontrolować.
↓ Witaminy i odżywki dla kotów ↓
Jak długo żyje kot syjamski?
Koty syjamskie to rasa długowieczna, a jej przedstawiciele mogą dożyć nawet 20 lat. Niestety zwierzaki te często przychodzą na świat obciążone wieloma wadami genetycznymi, takimi jak postępujące zwyrodnienie siatkówki, gangliozydoza czy wielotorbielowatość nerek. Dość częstą przypadłością jest także jaskra oraz rozszczep podniebienia, przez który umiera wiele kociąt. Równie często zdarzają się choroby zwyrodnieniowe stawów, karłowatość, a nawet zmiany w narządach wewnętrznych. Dlatego kupując malucha z hodowli, warto pytać, czy rodzice miotu przeszli badania na odpowiednie choroby genetyczne.
Warto wspomnieć też, że wszystkie kocięta rodzą się z zezem rozbieżnym. Z czasem, w miarę dorastania zez zmienia swoje położenie i zamienia się w zez zbieżny. Niektóre maluchy mogą mieć też oczopląs lub skrzywienie ogona. Na szczęście cechy te nie powodują problemów w dorosłym życiu ani żadnych poważnych dolegliwości.
Kot syjamski – cena w hodowli
Cena kota zależy przede wszystkim od hodowli. Małe koty syjamskie z rodowodem warte są z reguły około 1500-2500 zł. Warto pamiętać, że rodowód jest gwarancją czystego pochodzenia kociaka, a co za tym idzie jego zdrowia i odporności. Z uwagi na to, jak wieloma chorobami genetycznymi może być obciążona ta rasa, warto kupować koty tylko w zaufanych, renomowanych hodowlach. Każdy miot powinien dysponować kompletem pierwszych badań, a jego rodzice testami potwierdzającymi czystość genów.
Dużo niższa cena za kota syjamskiego może sugerować, że zwierzak pochodzi z tak zwanej pseudohodowli. Znaczy to, że osoba prowadząca działalność rozmnaża zwierzaki o niepewnych genach, bez żadnych badań kontrolnych. Kocięta z takich miotów mogą mieć predyspozycje do różnego rodzaju chorób i zaburzeń behawioralnych.
Kot syjamski – ciekawostki o rasie
Koty syjamskie mają słabą zdolność widzenia w ciemności, z powodu braku błony odblaskowej w oku. Przez to aktywność tych zwierzaków w nocy maleje.
- Długowłosą odmianą kota syjamskiego jest kota balijski, powstały w Stanach Zjednoczonych.
- Koty syjamskie są bohaterami wielu azjatyckich legend i baśni. Jedna z nich opowiada o kocie, który strzegł cennej świątynnej wazy.
- Zwierzak tak bardzo przejął się swym zadaniem, że nie spuszczał wazy z oka, a od ciągłego wpatrywania się w nią dostał zeza. W ten sposób tłumaczono tendencję zwierzaków do tej wady wzroku. Inna legenda tłumaczy natomiast złamany ogon syjama. Otóż pewien kot złamał swój ogon, nosząc na nim ciężkie pierścienie pewnej księżniczki, których ochronę mu powierzono.
Autorka: Angelika Podgajna