Psy mają opinię prawdziwych łakomczuchów. Dla wielu czworonogów pyszne jedzenie jest bez wątpienia największą życiową pokusą. Gdy więc pies łasuch zaczyna coraz rzadziej zaglądać do miski lub zupełnie traci radość z codziennych posiłków, z pewnością jest to sygnał alarmowy. Dlaczego pies nie chce jeść karmy? Co zrobić, by pupil znów ze smakiem pałaszował swoje posiłki? Przedstawiamy sprawdzone domowe sposoby na brak apetytu u psa.
Przyczyny braku apetytu u psa
Na psi apetyt wpływa bardzo wiele czynników. Niektóre z nich pochodzą z samego wnętrza organizmu, inne z kolei mają charakter środowiskowy i związane są z otoczeniem, w jakim na co dzień przebywa pies.
Regulacja apetytu psa podlega kontroli nerwowej i hormonalnej. Warto pamiętać, że psy przystosowane są do szybkiego spożywania jednorazowo dużych porcji pokarmu i są w stanie wytrzymać bez jedzenia przez dłuższy czas. Pobudzenie ośrodka głodu znajdującego się w podwzgórzu skłania zwierzaki do jedzenia i poszukiwania pokarmu. Z kolei aktywność ośrodka sytości ogranicza łaknienie.
Hamujący wpływ na psi apetyt ma zwiększenie poziomu insuliny, leptyny i cholecystokininy występujące po jedzeniu. Brak łaknienia u zwierzaka może wynikać też z obecności w organizmie mediatorów zapalnych lub zaburzeń pracy narządów wewnętrznych. Pod względem behawioralnym na chęć do jedzenia u czworonoga oddziałuje przede wszystkim: obecność innych członków grupy społecznej, aktualny stan emocjonalny oraz poczucie bezpieczeństwa.
Niechęć do jedzenia może mieć różne podłoże. Do najczęstszych przyczyn, które mogą spowodować obniżenie apetytu u psa, należą:
- infekcje wirusowe i bakteryjne – utrata apetytu u psa to częsty objaw rozwijającej się w organizmie infekcji. U chorych zwierząt dochodzi do mobilizacji wszelkich sił do zwalczania choroby, rozwoju stanu zapalnego, osłabienia zmysłów powonienia i smaku oraz występowania wielu dolegliwości (np. biegunek, wymiotów, gorączki). Wszystko to może skutkować niechęcią do jedzenia.
- ból – pies może nie jeść z powodu odczuwanego bólu lub dyskomfortu fizycznego, niezależnie od tego jakiej okolicy ciała on dotyczy.
- problemy stomatologiczne – jeśli pies podchodzi do swojej miski z jedzeniem, a po spróbowaniu jednego kęsa pożywienia rezygnuje z posiłku, może to świadczyć o problemach z zębami. Ból odczuwany w trakcie gryzienia często zniechęca czworonogi do jedzenia. Kłopotom z zębami zwykle towarzyszy nieprzyjemny zapach z pyska oraz krwawienie dziąseł.
- alergia, nietolerancja pokarmowa, problemy trawienne – zwierzak może zacząć odmawiać karmy na skutek awersji. Psy potrafią skojarzyć nieprzyjemne dolegliwości występujące po spożyciu posiłków (np. biegunki, wymioty, ból brzucha, wzdęcia) ze zjedzonym pożywieniem. W naturze jest to ważny mechanizm obronny, który chroni czworonogi przed spożywaniem toksycznej żywności i zatruciem.
- inwazja pasożytów wewnętrznych – u szczeniąt i dorosłych psów brak apetytu może być jednym z objawów inwazji pasożytów wewnętrznych. Robaki jelitowe uszkadzają przewód pokarmowy w sposób mechaniczny, a na dodatek wydzielają toksyczne substancje. Robaczyce często powodują też utratę masy ciała, zaburzenia neurologiczne i problemy z okrywą włosową.
- choroby układu pokarmowego – patologie w obrębie przewodu pokarmowego (np. zapalenie trzustki, jelit czy niewydolność wątroby) mogą powodować problemy z trawieniem i zaburzenia w wydzielaniu substancji oddziałujących na psie łaknienie.
- monotonna dieta – zdrowy pies może stracić apetyt na skutek monotonnej diety. Jeśli zwierzak przez długi czas jest karmiony wyłącznie jedną karmą, po pewnym czasie może przestać ona wzbudzać jego zainteresowanie.
- karmienie pokarmem o niskiej smakowitości – podawanie pupilowi pożywienia postrzeganego przez niego jako mało atrakcyjne pod względem smaku czy zapachu nierzadko odbiera radość z codziennych posiłków.
- dokarmianie psa między posiłkami – psy często dokarmiane przekąskami między posiłkami i otrzymujące przysmaki z kuchennego stołu są mniej skłonne do spożywania karmy podstawowej. Smakołyki tego typu częściowo pokrywają zapotrzebowanie na energię i substancje odżywcze. Co więcej, zazwyczaj są dla psów dużo bardziej atrakcyjne niż standardowa karma bytowa.
- przyjmowanie niektórych leków – skutkiem niepożądanym leczenia farmakologicznego może być zmniejszony apetytu u psów.
- zaburzenia metaboliczne – problemy z tarczycą czy trzustką powodują wahania poziomu hormonów i zaburzenia metaboliczne przyczyniające się do zmiany apetytu.
- zmiany hormonalne – hamująco na łaknienie działa podwyższone stężenie hormonów płciowych – estrogenów i testosteronu. U suk do spadku apetytu dochodzi zwłaszcza w okresie rui.
- stres – stres to jeden z najczęstszych powodów okresowej utraty apetytu u psów. Wiele psów reaguje w ten sposób na zmiany w otoczeniu, wyjazdy, wizyty u lekarza weterynarii, pojawienie się w domu nowych osób lub zwierząt. Problem zwykle ustępuje, gdy pies powróci do równowagi emocjonalnej. U szczeniaka krótkotrwała utrata apetytu może wynikać ze zmiany otoczenia. Psy cierpiące z powodu lęku separacyjnego często nie przyjmują pokarmu, dopóki ich opiekun nie powróci do domu.
- choroby neurologiczne – zaburzenia w obrębie układu nerwowego mogą wpływać na aktywność ośrodków głodu i sytości.
- depresja – dolegliwości psychiczne niejednokrotnie powodują apatię i zahamowanie aktywności, w tym także rezygnację z jedzenia. Ostra depresja u psów może być skutkiem przeżytej traumy, oddzielenia od matki (u szczeniąt) lub utraty właściciela.
- konkurencja pokarmowa – psy mieszkające z innym czworonogami mogą rezygnować ze spożywania swoich posiłków na skutek strachu przed atakiem innych czworonogów. W przypadku tego problemu można też często zaobserwować szybkie spożywanie pożywienia.
- utrata węchu – psiaki cierpiące z powodu upośledzenia zmysłu węchu nie odczuwają zapachu pożywienia, co sprawia, że nie czerpią przyjemności z jedzenia.
Co zrobić, gdy pies nie chce jeść?
Okresowe spadki apetytu zdarzają się niemal u każdego psa. Jeśli więc zwierzak jednorazowo nie ma ochoty na jedzenie, z reguły nie jest to jeszcze niepokojące. Trzeba jednak zachować czujność, ponieważ obniżenie łaknienia niejednokrotnie bywa pierwszym sygnałem problemów ze zdrowiem psa. Jak długo pies może nie jeść? Większość dorosłych czworonogów jest w stanie bez problemów wytrzymać bez pożywienia 2-3 dni. Do lekarza warto jednak się zgłosić, jeśli pupil nie chce jeść dłużej niż 24 godziny.
Co warto zrobić, jeśli pies je wyraźnie mniej niż zwykle? Przede wszystkim należy bacznie obserwować swojego podopiecznego, by w porę wychwycić inne niepokojące objawy. O tym, że zdrowie pupila szwankuje, mogą świadczyć m.in.: apatia, świąd, wzmożone wypadanie sierści, zaburzenia neurologiczne, problemy z chodzeniem, dolegliwości trawienne, kłopoty z oddychaniem, kaszel. Jeśli je zaobserwujemy, powinniśmy jak najszybciej zabrać zwierzaka do weterynarza. Objawy te mogą wskazywać zarówno na problemy ogólnoustrojowe, jak i patologie jamy brzusznej czy organów wewnętrznych. Niezbędne jest więc sprawdzenie, co dolega zwierzakowi. Wskazane jest także odrobaczenie ulubieńca – zabieg ten powinien być przeprowadzany przynajmniej co 3 miesiące.
Przed wizytą u lekarza lepiej nie przeprowadzać żadnych gwałtownych modyfikacji w diecie psa. Może to utrudnić diagnostykę. Należy zadbać, by pies pił – w innym wypadku może dojść u niego do odwodnienia i zaburzenia homeostazy organizmu. W przypadku choroby, po wdrożeniu odpowiedniego leczenia, problemy z apetytem zwykle ustępują samoistnie.
Jak zachęcić psa do jedzenia – domowe sposoby na brak apetytu
Nasz pies jest zdrowy, a mimo to nie ma ostatnio apetytu? Jak zachęcić psa niejadka do jedzenia? Oto sprawdzone sposoby na wyostrzenie apetytu u podopiecznego.
Jednodniowa głodówka
W przypadku zwierząt, które często grymaszą w jedzeniu, dobrą metodą na pobudzenie łaknienia może okazać się krótkotrwała głodówka. Warto przeprowadzić ją również, jeśli podopieczny cierpi z powodu przejedzenia lub zatrucia. Aktywizacja ośrodku głodu skłania zwierzaki do poszukiwania i pobierania pożywienia. Karmę należy odstawić na maksymalnie 24 godziny. W tym czasie trzeba zapewnić zwierzakowi stały dostęp do wody. Warto pamiętać, że sposób ten nie jest zalecany w przypadku szczeniąt ani zwierząt wykazujących problemy behawioralne.
Urozmaicenie posiłków
Aby wzbudzić zainteresowanie psa jedzeniem, warto postarać się, by jego codzienne posiłki nie były monotonne. Psy, podobnie jak wiele innych zwierząt, wolą zdobywać pożywienie niż otrzymywać je za darmo. Zjawisko to, znane jako contrafreeloading, prawdopodobnie związane jest z instynktem łowieckim domowych czworonogów. Zamiast więc podawać psu karmę w misce, warto umieścić ją w zabawkach interaktywnych czy macie węchowej. Połączenie jedzenia z rozrywką i stymulacją intelektualną uczyni posiłki znacznie ciekawszymi. Dodatkowo pies powinien otrzymywać produkty, które można spożywać na różne sposoby, (gryząc, liżąc, rozszarpując).
Zmiana karmy
Żywieniowa monotonia często poważnie odbija się na apetycie czworonogów. Jeżeli więc twój podopieczny od wielu miesięcy lub lat otrzymuje ten sam pokarm, trzeba urozmaicić jego dietę. Warto spróbować zmienić smak lub markę suchej karmy. Zamiast pożywienia granulowanego można sięgnąć również po wilgotną karmę, która zwykle jest dla psów bardziej atrakcyjna. Czworonożnym niejadkom dedykowane są specjalne karmy o podwyższonej smakowitości. Dobrym rozwiązaniem może okazać się także serwowanie zwierzakowi suchej i mokrej karmy na zmianę.
Zwiększenie częstotliwości karmienia
Stały dostęp do jedzenia nierzadko powoduje, że pożywienie przestaje być przez psy postrzegane jako coś szczególnie wartościowego. Zamiast więc pozostawiać ulubieńcowi pełną miskę karmy, dużo lepiej ustalić stały harmonogram żywienia. Korzystne może być zwiększenie częstotliwości karmienia i oferowanie jednorazowo małych porcji pożywienia. Część dziennej racji pokarmowej można serwować w ramach treningu – jako nagrodę.
Zwiększenie smakowitości posiłków
W przypadku psów wybrednych duży wpływ na apetyt mają cechy samego pokarmu. Psy mają różne upodobania smakowe, większość z nich preferuje jednak karmy o intensywnym zapachu, wysokomięsne, o naturalnej strukturze. By zwiększyć smakowitość pożywienia, można sięgnąć po atrakcyjne dodatki, np. zioła lub sosy. Zwierzaki lubią także ciepłe dania, dlatego mokre pożywienie warto serwować im w temperaturze pokojowej lub po podgrzaniu.
- Dodatkowa dawka ćwiczeń fizycznych
Ćwiczenia fizyczne doskonale pobudzają metabolizm i zwiększają łaknienie. Warto zatem zadbać o to, by codzienne spacery były jak najbardziej aktywne. Zamiast leniwej przechadzki lepiej zdecydować się na jogging z psem. Każdego dnia trzeba też wygospodarować chwilę na zabawę z podopiecznym, np. aportowanie, przeciąganie liny, pogoń za piłeczką.
Jeżeli problemy z apetytem u czworonoga mają podłoże behawioralne, konieczne jest obniżenie poziomu niepokoju i lęku u zwierzaka. W opanowaniu nerwów wielu psom pomaga gryzienie – warto zatem regularnie oferować pupilowi pyszne gryzaki i przekąski do żucia. Należy zadbać również o to, by w czasie spożywania posiłków pies czuł się bezpiecznie. Jeżeli więc w domu mieszkają inne zwierzęta lub dzieci, nie wolno pozwalać im niepokoić podopiecznego w porze jedzenia. Zrelaksowany i szczęśliwy czworonóg na pewno będzie z niecierpliwością oczekiwał swoich posiłków.
Autorka tekstu: Marta Majewska