Wokół kocich oczu i ich zdolności postrzegania kolorów narosło wiele mitów. Jeszcze do niedawna zwykło się sądzić, że mruczki widzą świat w zaledwie dwóch barwach – czerni i bieli. Dziś wiemy już, że jest zupełnie inaczej! Jak widzą koty? Czy ich oczy naprawdę potrafią przenikać ciemność? Na te i inne pytania odpowiadamy w artykule!
Jak widzą koty? Jak zbudowane jest oko kota?
Aby lepiej zrozumieć, jak widzą koty, warto najpierw przyjrzeć się budowie ich oczu. Podobnie jak u człowieka, gałka oczna mruczka składa się z elementów, takich jak rogówka, siatkówka, soczewka oraz tęczówka. Różnice tkwią jednak w szczegółach i to właśnie one sprawiają, że Twój kot postrzega świat zupełnie inaczej niż Ty.
Najważniejsza różnica między okiem kota a człowieka dotyczy budowy siatkówki, a mówiąc dokładniej liczby znajdujących się na niej fotoreceptorów. Zadaniem tych światłoczułych komórek jest przekształcanie impulsów świetlnych w elektryczne, czyli w obrazy, które niejako „wyświetlają się” przed naszymi oczami. Fotoreceptory w siatkówce oka dzielą się na dwa rodzaje: czopki i pręciki. Te pierwsze są odpowiedzialne za postrzeganie barw i widzenie w świetle dziennych, drugie zaś umożliwiają widzenie w słabych warunkach, na przykład w ciemności.
Jak łatwo się domyślić, ilość poszczególnych komórek u kota i człowieka jest zupełnie inna. Czworonogi posiadają znacznie mniej czopków w porównaniu do oka człowieka, za to wyposażone są w większą ilość pręcików. Dzięki temu dużo lepiej radzą sobie z dostrzeganiem kształtów i ruchów w ciemności lub półmroku. Mniejsza ilość czopków sprawia jednak, że tracą na zdolności postrzegania różnorodnych barw i ostrości widzianego w dzień obrazu.
Jak koty widzą świat? Ostrość i pole widzenia kota
Czy koty widzą świat lepiej niż ludzie? Wszystko wskazuje na to, że nie. Liczne badania dowodzą, że koty patrzą na świat zupełnie inaczej niż ich opiekunowie. Z uwagi na mniejszą ilość czopków znajdujących się w siatkówce oka czworonogi postrzegają swoje otoczenie w nieco rozmazanym obrazie. Potrafią oczywiście rozróżniać kształty poszczególnych elementów, takich jak meble, jednak nie widzą ich tak ostro i wyraźnie, jak ludzie. Co więcej, koty nie widzą dobrze z dużej odległości. Podczas gdy zdrowy, nieobciążony żadną wadą wzroku człowiek jest w stanie dostrzec rzeczy leżące nawet do 50 metrów od niego, kot widzi obiekty oddalone najwyżej o 6 metrów.
Okazuje się jednak, że koty mają sporą przewagę nad ludźmi jeśli chodzi o szersze pole widzenia. Podczas gdy ludzkie oko widzi w zakresie 180 stopni, oko kota jest w stanie widzieć w polu szerokości 200 stopni. Oznacza to, że Twój mruczek dostrzeże kątem oka to, co dla Ciebie pozostanie nieuchwytne. To ważna umiejętność, zwłaszcza u kotów dzikich oraz innych zwierzaków z rodziny kotowatych, które na wolności narażone są na liczne zagrożenia ze strony innych drapieżników. Rozwinięte widzenie peryferyjne u kotów nie jest oczywiście idealne. Obraz wciąż pozostaje rozmazany, jednak zwierzak bez trudu dostrzeże zbliżający się do niego ruchomy obiekt.
↓ Zabawki dla kotów ↓
Czy koty widzą kolory? Nickolay Lamm je jego badania
Jak wygląda świat widziany oczami kota? Jeszcze do niedawna sądzono, że budowa kociego oka pozwala zwierzakom jedynie na rozróżnianie czerni oraz biali. Tymczasem świat oczami kota wcale nie jest tak monochromatyczny, jak mogłoby się wydawać. Badania przeprowadzone przez amerykańskiego artystę Nickolaya Lamma, we współpracy z wybitnymi specjalistami z zakresu okulistyki weterynaryjnej dowiodły, że koty podobnie jak ludzie widzą różne barwy, choć w znacznie mniejszym natężeniu.
Ze względu na ograniczoną ilość receptorów odpowiedzialnych za widzenie barwne, koty rozróżniają jedynie odcienie fioletu, żółtego, niebieskiego i zielonego. Kolory te są także mniej nasycone niż te, które widziałby człowiek. Kotom nie przysparza to jedna żadnej szkody, ponieważ jako drapieżniki polujące głównie w nocy nie potrzebują tak wyspecjalizowanego wzroku, jak ludzki.
Czy koty widzą w ciemności? Koci świat nocą
Wiele mówi się o tym, że koty doskonale widzą w nocy. Czy to prawda? Tak, kot po zmroku widzi wyraźnie i znacznie lepiej niż ludzie. Rozwinięty pod tym kątem narząd wzroku pozwala mu bez trudu odróżniać kształty w ciemności. Co wpływa na kocią zdolność widzenia po zmroku?
- Większa ilość pręcików na siatkówce – pręciki to światłoczułe komórki, odpowiedzialne za rozróżnianie kształtów i dostrzeganie ruchu. Koty mają ich znacznie więcej niż człowiek, więc nawet po ciemku zauważą ruch tak małego obiektu, jak mucha.
- Błona odblaskowa – w kocim oku znajduje się specjalna błona, która odbija światło. Dzięki niej impulsy świetlne, które wpadły do oka, ale nie trafiły w receptor, są odbijane tak, aby mogły ponownie pobudzić siatkówkę. To właśnie ta błonka sprawia też, że oczy kotów na zdjęciach często święcą na zielono, a nie tak, jak ludzkie na czerwono.
- Budowa źrenicy – źrenica kota, w przeciwieństwie do ludzkiej, nie jest stale okrągła, ale może zmieniać swój kształt na ekliptyczny. Dzięki tej zdolności kot może przystosować wzrok do ilości wpadającego do oka światła.
Weterynarze i okuliści uważają, że kot w nocy widzi nawet 8 razy lepiej niż człowiek. Warto jednak zaznaczyć, że nawet kot nie jest w stanie widzieć w całkowitym mroku. Uważa się jednak, że zwierzaki te mogą mieć zdolność do odbierania impulsów z zakresu bliskiego ultrafioletu, co dla ludzi jest nieosiągalne.
Koci wzrok a węch – co działa lepiej?
Warto wspomnieć, że choć wzrok kota jest pod wieloma względami niezwykły, to nie jest on jedynym zmysłem, czyniącym kota tak doskonałym łowcą. Zwierzak korzysta także ze znakomitego węchu oraz słuchu, ale najważniejszym narzędziem w jego arsenale pozostają wibrysy, czyli wąsy. Umieszczone na nich receptory pozwalają kotu na aktywne badanie otoczenia i sprawne poruszanie się po nieznanym terenie w ciemności.
Jak koty postrzegają obraz na ekranie telewizora?
Opiekunowie czworonogów często zadają sobie pytanie, czy ich koty widzą obraz telewizora. Otóż tak, koty potrafią i mogą oglądać telewizję, choć widzą jej obraz inaczej niż ludzie. Wiele zależy także od rodzaju ekranu oraz jego częstotliwości. Ludzkie oko odbiera migotanie o częstotliwości około 55 Hz. Pies do płynnego odbierania i przetwarzania obrazu potrzebuje 75 Hz, natomiast ot aż 100 Hz. Większość nowoczesnych ekranów LCD pozwala kotom na oglądanie obrazów migających na ekranie, jednak na starszych odbiornikach zwierzak widzi jedynie szybko zmieniające się zdjęcia.
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak Twój pupil odbiera obrazy z ekranu, włącz mu program dedykowany czworonogom. Na popularnych platformach streamingach łatwo znaleźć nagrania stworzone z myślą o kotach. Dostępne są także różnego typu aplikacje interaktywne z grami dla kotów. Wybrany obraz odtwórz na ekranie telefonu, tableta albo laptopa i sprawdź, jak zareaguje na nie Twój pupil!
Autorka: Marta Majewska