Czy kot z niebieskimi oczami to naprawdę rzadkość? Okazuje się, że nie. Istnieje bowiem kilka ras, których tęczówki zawsze przybierają piękną błękitną barwę. Niebieskie oczy zdarzają się także u innych kotów, choć przeważnie tylko tych o białym umaszczeniu. Pośród jakich ras można spotkać koty z niebieskimi oczami? I dlaczego nie wszystkie mruczki mogą pochwalić się takimi tęczówkami?
Koty z niebieskimi oczami: rasa i pochodzenie
Marzy Ci się kot o głębokim szafirowym spojrzeniu? W takich oczach łatwo się zakochać i nic dziwnego, że koty z błękitnymi oczami cieszą się takim zainteresowaniem. Jeśli chcesz zostać opiekunem zwierzaka o niebieskich tęczówkach, to znajdzie się kilka ras, pośród których możesz szukać swego pupila. Jakie to rasy? Poznaj je bliżej!
Kot syjamski
Syjamy to jedna z najstarszych i bez wątpienia najpopularniejszych ras na świecie. Jej przedstawiciele pochodzą z Tajlandii, a pierwsze wzmianki o nich datuje się na XIV wiek. Niegdyś w swej ojczyźnie koty syjamskie stanowiły ozdobę królewskich dworów, a często pełniły także funkcję strażników świątynnych. W 1884 roku przywędrowały do Wielkiej Brytanii, gdzie szybko zaczęły cieszyć się ogromną popularnością.
Oczy kotów syjamskich zawsze są niebieskie. Ich cechą charakterystyczną jest także umaszczenie typu point z wyraźną maską na pyszczku. Syjamy są niezwykle inteligentne, wesołe i towarzyskie. Mocno przywiązują się do swego opiekuna i potrafią być o niego zazdrosne. Źle znoszą samotność, więc trzeba poświęcać im wiele czasu i uwagi.
Kot ragdoll
Piękne niebieskie oczy posiadają także ragdolle. Rasa ta jest stosunkowo nowa, ponieważ jej początki sięgają zaledwie lat 50. XX wieku. Nazwa ragdoll oznacza dosłownie „szmacianą lalkę”, co odnosi się do niezwykłych cech fizycznych tych zwierzaków. Otóż koty te pod wpływem dotyku człowieka wiotczeją, a w ramionach opiekuna zwisają zupełnie jak wspomniane już szmaciane lalki.
Największą ozdobą ragdolli są ich błękitne oczy oraz długie, gęste futro o jasnym umaszczeniu z ciemniejszymi znaczeniami. Koty te są przyjazne i dobrze dogadują się ze wszystkimi członkami rodziny, również z dziećmi, a nawet z psami. Nie wykazują się szczególną aktywnością, są raczej spokojne, a swój czas najchętniej spędzają wylegując się u boku opiekuna.
Kot birmański
Kot birmański to naturalna rasa pochodząca z Dalekiego Wschodu. W tamtym regionie po dziś dzień nazywa się go „świętym”, z powodu wielu krążących o nim legend. Jedna z nich głosi, że pierwsze koty birmańskie wywodziły się od białego kota świątynnego, który czuwał przy swym opiekunie mnichu, broniąc go przed złoczyńcami. Hodowlę tej rasy w Europie rozpoczętego w 1925 roku, ale popularność zaczęła zdobywać dopiero 30 lat później.
Osobniki tej rasy miewają jasne lub ciemnoniebieskie oczy w kształcie migdałów. Uwagę zwraca także ich umaszczenie – jasne z ciemniejszymi znaczeniami w różnych kolorach. Szata wierzchnia birmańczyków może być kremowa, czerwona, lilowa lub czarna. Charakter tych kotów można określić jako przyjazny i towarzyski. Zwierzaki te są zazwyczaj spokojne i zrównoważone, ale bywają też niezwykle ciekawskie i chętnie podążają za swym opiekunem, towarzysząc mu we wszystkich domowych czynnościach.
Kot krótkowłosy i długowłosy brytyjski
Niebieski kolor tęczówek spotyka się także u przedstawicieli rasy brytyjskiej. Oczy kotów brytyjskich mogą mieć również inne kolory: zielony lub pomarańczowy. Odcień błękitny spotykany jest najrzadziej i występuje jedynie u kotów o ubarwieniu kremowym, srebrnym, szarym i lilowym. Niebieskooka odmiana brytyjczyka cechuje się przyjaznym usposobieniem. Zwierzaki te są łagodne i towarzyskie, uwielbiają pieszczoty i bliskość swego opiekuna.
Kot Neva Masquarede
Jest to odmiana kotów rasy syberyjskiej, charakteryzująca się błękitnymi oczami oraz jasnym ubarwieniem typu point. Posiadają niezwykle gęste, półdługie futro, z obfitym kołnierzem, puszystym ogonem i kosmykami włosów na czubkach uszu. Neva Masquarede nie jest typowym kanapowcem. To inteligentny i aktywny kot, który potrzebuje zajęcia i rozrywek, na przykład w postaci zabawek interaktywnych. Powinien mieć także możliwość wychodzenia z domu, choćby za zabezpieczony balkon lub taras.
Kot Ojos Azules
Jest to wyjątkowa i niezwykle rzadka rasa, w Polsce wciąż mało znana. Przedstawiciele rasy ojos azules pochodzą z Nowego Meksyku, gdzie wyodrębniono je spośród dzikich kotów. Co ciekawe, koty tej rasy nie mają żadnych cech charakterystycznych. Niebieskookie osobniki mogą mieć futro w różnych barwach, począwszy od jasnego, po szylkretowe, a nawet całkiem czarne. Gen odpowiedzialny za błękitny kolor tęczówek zdaje się występować u niech niezależnie od ubarwienia sierści. Koty Ojos Azules miewają także oczy w różnych kolorach, na przykład jedno oko niebieskie, a drugie zielone. Zwierzaki te są całkowicie unikatowe. W 1992 roku na całym świecie występowało około 10 osobników. W Polsce koty te nie są hodowane.
↓ Przysmaki dla kotów ↓
Inne znane rasy kotów z niebieskimi oczami
Istnieje wiele kocich ras, pośród których zdarza się niebieski kolor oczu. Trzeba jednak wspomnieć, że w większości dotyczy to zwierzaków albinotycznych, czyli tych z całkowicie białą sierścią. Do najpopularniejszych ras kotów należą:
- kot himalajski,
- kot balijski,
- kot perski,
- kot angorski,
- maine coon,
- norweski kot leśny,
- reks i sfinks,
- manx,
- amerykański curl,
- japoński bobtail,
- orientalny krótkowłosy i długowłosy.
Dlaczego niebieskookie koty rodzą się tak rzadko?
Wszystkie kocięta, podobnie jak wiele innych ssaków, rodzą się z niebieskimi oczami. Dzieje się tak dlatego, że komórki barwne znajdujące się w oczach nie zaczęły jeszcze produkować melaniny, odpowiedzialnej za ich zabarwienie. Niebieski kolor oczu nie jest więc efektem działania żadnego barwnika, a rezultatem jego braku. To znaczy, że widziany przez nas szafirowy kolor kocich oczu nie stanowi ich rzeczywistego koloru, tylko powstaje na skutek odbicia światła i jego rozproszenia na tęczówce. Z czasem, to znaczy około 10-12 tygodnia po urodzeniu, melanocyty zaczynają wytwarzać właściwy barwnik, a oczy kociąt przybierają swój właściwy ostateczny kolor. Jak to możliwe, że oczy niektórych kotów pozostają niebieskie?
Niebieska barwa oczu zachowuje się u kotów wyposażonych w gen blokujący produkcję melaniny, a tym samym wytwarzanie innego barwnika. To właśnie dlatego szafirowe oczy występują przeważnie u kotów białych lub bardzo jasnych, z niewielkimi ciemnymi znaczeniami typu syjamskiego. Niedobór melaniny sprawia, że organizm zwierzęcia nie będzie w stanie wykształcić sierści w żadnym innym kolorze, a jego oczy pozostaną niebieskie.
Warto wspomnieć, że koty białe mogą mieć też inne oczy, na przykład żółte, zielone, pomarańczowe albo dwubarwne. Niebieskie tęczówki występują jedynie u czworonogów, w których skórze występuje trwały niedobór melaniny lub albinizm wywołany genem allel ca. Za szafirowe oczy kotów syjamskich odpowiada allel genu C, warunkujący ubarwienie sierści i oczu. Hamuje on wydzielanie melaniny, ale nie blokuje go zupełnie, dlatego zwierzaki te mają ciemniejsze zabawienie na głowie, łapach i ogonie.
Białe koty z niebieskimi oczami a brak słuchu
Niestety wiele błękitnookich mruczków cierpi z powodu głuchoty. Wada ta dotyczy przede wszystkim białych kotów, obarczonych wspomnianą już wadą genetyczną, związaną z zablokowaniem produkcji melaniny. Oznacza to, że nie każdy biały kot jest głuchy. Kluczową rolę odgrywa tu obecność genu dominującej bieli – W, warunkującego niebieską barwę kocich oczu oraz biały kolor sierści.
Jak dowiodły badania, melanocyty, czyli komórki odpowiadające za pigmentację pełnią też ważną rolę w funkcjonowaniu ucha wewnętrznego. Dlatego koty, których organizm wytwarza mniej melanocytów, mogą mieć też mniej komórek, wspomagających prawidłowe słyszenie. Uważa się, że nawet 40% spośród wszystkich niebieskookich kotów może mieć wadę słuchu.
Warto dodać, że zwierzaki, które mają szafirowe oczy ze względu na mutację allelu genu C, nie są obciążone żadną wadą słuchu. A zatem koty syjamskie oraz wszystkie inne o sierści typu point nie mogą być obarczone dziedziczną głuchotą. Z kolei niektóre białe zwierzaki różnookie, czyli te z jednym okiem niebieskim, mogą nie słyszeć na ucho znajdujące się po tej samej stronie, co szafirowe oko.
Kot o niebieskich oczach – podsumowanie
Koty z szafirowymi oczami są rzadkie, ale można spotkać je pośród przedstawicieli kilku znanych ras. Jeśli oczarowało Cię spojrzenie szafirowych oczu, poszukaj pupila w znanej i sprawdzonej hodowli. Niebieskookie koty budzą duże zainteresowanie, a ich cena zwykle jest nieco wyższa. Jednak wybierając mruczka z hodowli zrzeszonej w renomowanych stowarzyszeniach możesz mieć pewność, ze trafi do Ciebie kot zdrowy i nieobarczony żadnymi ciężkimi wadami genetycznymi.
Autorka: Angelika Podgajna