Bujna okrywa włosowa dodaje uroku wielu psiakom. Niestety, sezonowe linienie może przyprawić psich opiekunów o spory ból głowy. Wypadające włosy są wtedy praktycznie wszędzie – na kanapie, dywanie, łóżku czy podłodze. Chcesz mieć psa, ale obawiasz się wszędobylskich kłaczków? Poznaj rasy psów, które prawie nie gubią sierści lub gubią ją jedynie w niewielkim stopniu.
Od czego zależy linienie u różnych ras psów?
Sierść to nie tylko wspaniała ozdoba, ale również skuteczna bariera ochronna. To właśnie ona chroni skórę psa przed działaniem wysokich i niskich temperatur, drobnoustrojami, szkodliwymi czynnikami chemicznymi i fizycznymi. Wygląd szaty czworonogów ulega jednak sezonowym zmianom. Jesienią staje się ona znacznie gęstsza i grubsza, a wiosną lżejsza i rzadsza. Fizjologiczna wymiana sierści, związana ze wzmożonym wypadaniem włosa, nazywana jest linieniem. Proces ten uzależniony jest głównie od długości dnia świetlnego, wpływającego na wydzielanie hormonów. Linienie pozwala psom przystosować się do warunków panujących na zewnątrz.
Cykl życia włosów składa się z trzech faz: anagenu (fazy wzrostu), katagenu (fazy przejściowej) i telogenu (fazy spoczynkowej). Intensywne gubienie sierści u psów obserwuje się, gdy większość mieszków włosowych znajduje się w fazie wzrostu. Wtedy to rosnące włosy powodują wypychanie i wypadanie starych. Linienie przebiegające według typowego wzorca sezonowego trwa około 1,5 miesiąca. Na skutek warunków środowiskowych wymiana sierści może jednak stracić swój okresowy charakter. Psy przebywające cały czas w domu tracą sierść niemal przez cały rok i nie wytwarzają klasycznej zimowej szaty.
Czy wszystkie psy linieją? W zasadzie tak – z wyjątkiem ras bezwłosych (np. grzywacza chińskiego, nagiego psa peruwiańskiego). Każdy włos w końcu obumiera i kiedyś wypada. Jednak istnieją rasy psów, u których proces linienia przebiega w sposób prawie niezauważalny i nieuciążliwy dla opiekunów.
Intensywność i przebieg linienia zależą od rasy, a dokładniej – od rodzaju sierści psa. Zarówno psy krótkowłose, jak i niektóre rasy psów z długimi włosami mogą tracić sporo sierści. Kluczowe znaczenie ma obecność i grubość podszerstka, czyli spodniej warstwy szaty zapewniającej izolację termiczną. Psy, które gubią niewiele sierści, zazwyczaj mają sierść bez podszerstka lub z jego śladową ilością. Ich sierść jest nietypowa – przypomina pod względem struktury ludzkie włosy. Z tego powodu często określa się je psami „z włosami zamiast sierści”. Psy posiadające niewiele podszerstka polecane są dla osób cierpiących na alergię. Warto jednak pamiętać, że główne psie alergeny znajdują się nie w samych włosach, lecz w ślinie psów. Psy, które prawie nie linieją, mogą więc również uczulać, chociaż ich alergeny nie rozprzestrzeniają się w takim stopniu w otoczeniu.
Drugą grupą psów, które gubią bardzo mało sierści, są rasy szorstkowłose. Sznaucery, foksteriery, jamniki czy teriery to psy, u których martwe włosy naturalnie nie wypadają, lecz jedynie obumierają. Pierwotnie były usuwane w sposób mechaniczny, gdy pies ocierał się o różnego rodzaju przeszkody w trakcie polowań. Z kolei w warunkach domowych wymagają trymowania.
Sposób linienia psa uzależniony jest ponadto od długości poszczególnych faz w cyklu życia włosów. Warto wiedzieć, że istnieją psy o sierści anagenowej i telogenowej. U ras zaliczanych do pierwszej grupy (np. pudli, yorkshire terrierów) faza wzrostu sierści jest wydłużona, przez co włosy osiągają znaczną długość i wymagają regularnego strzyżenia. Z kolei u psów o sierści telogenowej (np. siberian husky) włosy przez długi czas pozostają w fazie spoczynkowej.
Psy które nie gubią sierści – najpopularniejsze rasy
Jakie psy prawie nie linieją? Przedstawiamy najpopularniejsze rasy psów, których właściciele nie muszą raczej martwić się kłaczkami sierści w domu.
Yorkshire terrier
York to jeden z najpopularniejszych małych psów do towarzystwa. Ciekawy świata, towarzyski i energiczny – może być wspaniałym pupilem. Chociaż ten sympatyczny mały piesek często uchodzi za psią maskotkę, w rzeczywistości ma silny charakter. Jak na prawdziwego pogromcę gryzoni przystało, jest odważny, pewny siebie i zadziorny. Prawdziwą ozdobą yorka jest długa stalowo-złota szata. Ze względu na brak podszerstka w okresie jesienno-zimowym yorki wymagają dodatkowej ochrony przed zimnem w postaci ciepłych ubranek. Ich jedwabisty włos ma tendencję do kołtunienia, dlatego powinien być codziennie czesany. By utrzymać długą okrywę włosową pupila w nienagannym stanie, warto regularnie odwiedzać groomera i strzyc zwierzaka. Nie obejdzie się też bez kąpieli, które najlepiej wykonywać raz w tygodniu.
Maltańczyk
Maltańczyk to kolejny mały piesek, który przykuwa uwagę za sprawą długiej, śnieżnobiałej szaty. Uroczy czworonóg zaskarbił sobie dużą sympatię ze względu na serdeczne i towarzyskie usposobienie oraz niewielkie wymagania mieszkaniowe. Jego okrywa włosowa nie posiada podszerstka, dzięki czemu gubi mało sierści. Jednak długi włos ma tendencję do filcowania i plątania się, dlatego psia szata wymaga regularnej pielęgnacji. Pies tej rasy potrzebuje codziennego wyczesywania – w innym wypadku mogą pojawić się u niego kołtuny. Należy także szczególnie dbać o utrzymanie białego włosa w czystości – przydatne będą z pewnością kosmetyki redukujące przebarwienia.
Pudel
Inteligentne, spostrzegawcze, wesołe i skore do zabawy – pudle to psy mające nieodparty urok osobisty. Niegdyś pełniły funkcję psów dowodnych polujących na ptactwo, dlatego do dziś lubią spędzać czas aktywnie. Dodatkowo psy tej rasy chętnie współpracują z człowiekiem i szybko się uczą. Pudle występują w czterech odmianach różniących się wielkością (toy, miniaturowej, średniej i dużej). Przedstawiciele tej rasy posiadają sprężystą, wełnistą szatę, tworzącą charakterystyczne loki. Pielęgnacja ich sierści jest dosyć pracochłonna. Codziennie trzeba dokładnie wyczesać włos, a raz w miesiącu przeprowadzić kąpiel. Ze względu na anagenowy typ sierści pudla należy też regularnie strzyc.
Bichon frise
Pogodny bichon frise to niewielki piesek polecany dla rodzin z dziećmi. Psy tej rasy znane są z silnego przywiązania do opiekunów, łagodnego usposobienia i zamiłowania do zabawy. Charakterystyczną cechą rasy jest biała, puszysta, kręcona sierść. Biszony należą do ras o dużych potrzebach pielęgnacyjnych. Potrzebują częstego i starannego szczotkowania oraz regularnych kąpieli przy użyciu kosmetyków podtrzymujących biały kolor sierści. Dodatkowo co 2-3 miesiące z psami należy udać się do groomera, by skrócić stale rosnący włos.
Sznaucer
Wszystkie trzy sznaucery – małe, średnie i olbrzymie – mają szorstką sierść składającą się z twardego włosa okrywowego i gęstego, miękkiego podszerstka. Choć te psy gubią stosunkowo mało sierści, nie należą do ras łatwych w pielęgnacji. Dla utrzymania prawidłowej wentylacji skóry i typowej struktury szaty przedstawiciele rasy wymagają trymowania co kilka miesięcy. Dodatkowo istotne są regularne kąpiele przy użyciu kosmetyków przeznaczonych dla ras szorstkowłosych. Sznaucery to odważne, przebojowe i wesołe psy. Dawniej wykorzystywane były podczas polowań na małą zwierzynę, dlatego do dziś zachowały silny instynkt łowiecki. Na co dzień należy zapewnić im odpowiednią porcję ruchu i aktywności intelektualnej.
Nagi pies meksykański
Do grupy ras nieliniejących należą także psy bezwłose. Jedną z najbardziej znanych ras odznaczających się brakiem sierści jest nagi pies meksykański. Pies ten utrzymywany był przez Azteków, którzy przypisywali mu magiczne moce. Obecnie jest natomiast ceniony za łagodne usposobienie i dużą inteligencję. Szczątkowe owłosienie występuje u niego jedynie na głowie, szyi i ogonie. Choć w przypadku tego psiaka nie trzeba martwić się szczotkowaniem czy strzyżeniem, niezwykle ważna jest właściwa pielęgnacja skóry. Należy pamiętać o jej nawilżaniu oraz zabezpieczaniu przed działaniem mrozu i promieni UV.
Basenji
Basenji to jedna z najstarszych ras psów. Wierne, inteligentne, wesołe i żywiołowe psiaki z pewnością wyróżniają się na tle innych czworonogów. Choć przedstawiciele rasy silnie przywiązują się do swojego opiekuna, są indywidualistami, obdarzonymi silnym instynktem łowieckim. Psy te praktycznie nie szczekają, a wydawane przez nie odgłosy przypominają jodłowanie. Basenji mają krótką, gładką sierść, ściśle przylegającą do ciała. Z tego względu ich linienie jest prawie niezauważalne. Co więcej, doskonale same radzą sobie ze swoją pielęgnacją – często myją sierść językiem w podobny sposób jak koty. Aby ich szata zachowała dobrą kondycję, wystarczy szczotkować ją 1-2 razy w tygodniu przy użyciu gumowej szczotki.
Jak ograniczyć wypadanie sierści u psa?
Psia sierść nie musi wcale być zmorą opiekunów czworonogów. By ograniczyć wypadanie sierści u domowych podopiecznych, warto zadbać o właściwą pielęgnację ich szaty oraz prawidłowe żywienie. Regularne wyczesywanie sierści zapobiega jej filcowaniu i kołtunieniu, pozwala pozbyć się martwych włosów i pobudzić wzrost nowych. Warto jednak pamiętać o starannym doborze szczotek i grzebieni dla pieska. Wszystkie akcesoria wykorzystywane podczas zabiegów pielęgnacyjnych powinny być dostosowane do struktury i długości psiej sierści. Dzięki temu nie będą niszczyły ani wyrywały włosa.
Bardzo ważne jest odżywianie i wzmacnianie włosa psiaków zarówno od zewnątrz, jak i od wewnątrz. W tym celu można stosować specjalne szampony i odżywki o właściwościach regenerujących (np. ze skrzypem, keratyną). Psom obdarzonym długą sierścią warto też podawać suplementy lub karmy z formułą dermatologiczną. Pomocne będą zwłaszcza produkty z witaminami z grupy B, wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3 i omega-6, cynkiem, miedzią, siarką i krzemem.
Zawsze należy zwracać uwagę na niepokojące zmiany w wyglądzie sierści lub skóry pupila. Jeśli psia szata jest przerzedzona, przesuszona lub matowa, a na skórze występują zmiany i zaczerwienienia, utrata sierści może mieć podłoże chorobowe. W takiej sytuacji najlepiej skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Autorka: Marta Majewska