Świnki morskie to od wielu lat jedne z najpopularniejszych gryzoni domowych. Zwierzaki te są zarówno wspaniałymi kompanami do zabawy, jak i uroczymi towarzyszami dla młodszych i starszych. Opiekunowie kawii często zastanawiają się jednak, jak długo będą mogli cieszyć się z towarzystwa swoich małych podopiecznych. Ile żyją świnki morskie? W jaki sposób przedłużyć ich życie?

 

Świnki morskie to niewielkie (ok. 20-25 cm), łagodne ssaki należące do rodziny kawiowatych (Caviidae). W naturze ich przodkowie zamieszkiwali głównie trawiaste obszary Ameryki Południowej – Peru i Kolumbii. Świnka morska została udomowiona jeszcze w czasach prekolumbijskich przez południowoamerykańskich Indian. Chociaż trudno w to uwierzyć, w swojej ojczyźnie była przez lata głównie kulinarnym przysmakiem. Hodowano ją również jako zwierzę rytualne. Dziś w celach kulinarnych świnka morska wykorzystywana jest zdecydowanie rzadziej, chociaż w niektórych rejonach wciąż uchodzi za lokalną przekąskę. Na kontynent europejski świnka morska przybyła prawdopodobnie w XVI w. Hobbyści szybko docenili jej przyjazne usposobienie i łatwość adaptacji do warunków domowych. Obecnie na świecie znanych jest wiele odmian kolorystycznych i rodzajów świnek morskich.

 

Ile żyją kawie domowe? W naturze zwierzaki te są częstym łupem drapieżników, dlatego najczęściej przeżywają zaledwie 1- 4 lata. W warunkach domowych średnia długość życia świnki morskiej wynosi 4-8 lat. Z tego względu wszystkie etapy w jej życiu przebiegają bardzo szybko. Ciąża u świnek morskich trwa około 68 dni. W miocie rodzą się przeciętnie 4 maluchy, które usamodzielniają się już po 21 dniach. Pełną dojrzałość samice kawii uzyskują w wieku 6-8 miesięcy, z kolei samce już po ukończeniu 3-4 miesięcy. Niestety, u zwierząt dość szybko pojawiają się pierwsze oznaki starzenia. Za seniorkę można więc uznać świnkę, która ukończyła 3 lata. 

 

Choć z ludzkiej perspektywy życie kawii może wydawać się bardzo krótkie, warto pamiętać, że na tle innych gryzoni i tak żyją stosunkowo długo. Dla porównania szczury, myszy czy chomiki przeżywają średnio ok. 2-3 lata. Kupując świnkę morską, powinieneś więc uwzględnić jej obecność w swoim życiu przez minimum kilka lat. Przygotuj się jednak na niespodzianki. Przy dobrej opiece twoja ulubienica może żyć bowiem nawet 10 lat, a kto wie, czy nie więcej...

 

Według Księgi Rekordów Guinnessa zaszczytny tytuł najdłużej żyjącej kawii w historii należy do świnki Snowball z Anglii. Sędziwa rekordzistka zmarła 14 lutego 1979 r. w wieku 14 lat i 10,5 miesiąca. Snowball pobiła więc poprzedni rekord aż o 4 lata. Niewykluczone jednak, że sympatyczne małe ssaki z Ameryki Południowej mogą żyć jeszcze dłużej. Nie brakuje bowiem nieoficjalnych rekordzistów, takich jak choćby 16-letnia Sweetie (1997-2014) czy 15-letni Marty (2006-2021). 

 

Długość życia świnki morskiej zależy w dużej mierze od rasy. Uważa się, że długowłose odmiany kawii przeciętnie żyją nieco krócej niż ich krótkowłose krewne oraz bezwłose świnki morskie rasy skinny. Oto przeciętna długość życia u najpopularniejszych odmian świnek morskich:

 

Warunki utrzymania mają niebagatelny wpływ na długość życia wszystkich zwierząt domowych. To, jak długo będzie żyła twoja podopieczna, w dużej mierze zależy więc od ciebie. Co zrobić, by świnka morska żyła jak najdłużej? Oto kilka przydatnych wskazówek. 

 

Już na etapie wyboru zwierzęcia w pewnym stopniu da się przewidzieć jego przyszłość. Zwierzęta pochodzące z pseudohodowli i chowu wsobnego często cierpią z powodu poważnych chorób, dlatego nie osiągają przeciętniej dla gatunku długości życia. Zakup pupila w sprawdzonym sklepie zoologicznym lub renomowanej hodowli to więc najlepszy sposób na to, by cieszyć się z towarzystwa gryzonia przez długie lata.

 

Jeśli chcesz, by twoja świnka żyła jak najdłużej, musisz zapewnić jej prawidłowo zbilansowaną dietę. Kawie to zwierzęta roślinożerne, które mają prosty, mały żołądek i rozbudowane jelito ślepe. Ze względu na specyfikę układu pokarmowego muszą więc jeść często, za to małe porcje pokarmu. Podstawą żywienia kawii powinno być dobrej jakości siano. Podopiecznej należy zapewnić do niego nieograniczony dostęp. Jako uzupełnienie diety należy podawać gotową suchą karmę, która będzie stanowić dla małej podopiecznej skoncentrowane źródło niezbędnych substancji odżywczych.  

 

Do diety świnki morskiej warto włączyć też różnorodne warzywa i owoce (m.in. ogórek, marchew, jabłko, dynię, buraka, maliny, truskawki) oraz zioła (np. babkę lancetowatą, pokrzywę, mniszek lekarski, melisę). Dla zdrowia świnki należy podawać produkty bogate w witaminę C – kawie nie potrafią bowiem jej syntezować. Aby mała podopieczna mogła ścierać stale rosnące zęby, trzeba ponadto pamiętać o serwowaniu jej twardych, włóknistych przekąsek do przeżuwania (np. gałązek drzew owocowych). Wysokokaloryczne smakołyki lepiej zostawić jedynie na specjalne okazje. 

 

Jako lokum dla kawii domowej idealnie sprawdzi się klasyczna metalowa klatka z plastikową obudową. Małej podopiecznej nie należy natomiast utrzymywać w akwarium. Nie jest ono w stanie zapewnić odpowiedniej cyrkulacji powietrza i sprawia, że zwierzakowi jest zbyt duszno. Najlepiej zdecydować się na klatkę o wymiarach minimum: 80 cm x 50 cm x 35 cm. Zbyt mała klatka może ograniczać aktywność zwierzątka, dlatego warto zadbać, by była jak największa. By podopieczna nie wydostała się ze swojego mieszkanka, odstęp między prętami klatki nie powinien przekraczać 2 cm. Dla świnek nadrzędne znaczenie ma powierzchnia podłogi, ponieważ gryzonie te przejawiają przede wszystkim aktywność naziemną. Nie są za to wielkimi miłośnikami wspinaczek, dlatego pięterka i pochyłości w klatce nie poprawią raczej ich komfortu.  

 

W mieszkanku świnki powinny znaleźć się: ceramiczne lub metalowe miseczki na pokarm, poidełko na wodę, paśnik na sianko, domek, tunele, gryzaki i zabawki, polarowe akcesoria do wypoczynku. Warto wiedzieć, że świnki morskie nie mogą kręcić się w kołowrotku, dlatego akcesorium to jest dla nich zbędne. 

 

Odpowiednie warunki do życia
Klatka świnki morskiej powinna stać w miejscu spokojnym, z dala od grzejników, okien, drzwi i urządzeń elektrycznych. Dodatkowo w pomieszczeniu, w którym znajduje się lokum świnki, musi panować temperatura około 20-24°C i wilgotność nieprzekraczająca 60%. Bardzo ważne jest też utrzymanie higieny w otoczeniu zwierzęcia. W tym celu w klatce należy umieścić ściółkę o wysokiej chłonności. Zużyte podłoże trzeba na bieżąco wymieniać. Dla dobrego samopoczucia świnki morskie potrzebują także aktywności fizycznej i umysłowej. Warto więc zapewnić im możliwość regularnego wychodzenia z klatki i zabawy na specjalnie przystosowanymi, zabezpieczonym wybiegu. 

 

Świnki morskie to zwierzęta stadne, które w naturze żyją w grupach składających się z kilku lub kilkunastu osobników. Samotne świnki nie czują się bezpiecznie i stale odczuwają stres. Podwyższony poziom kortyzolu obniża z kolei ich odporność i sprzyja rozwojowi rozmaitych chorób. Utrzymywanie jednej świnki nie jest zalecane również ze względów behawioralnych. Obecność drugiej świnki jest niezbędna m.in. do realizacji typowych zachowań społecznych. Z tego powodu najlepiej utrzymywać dwie świnki tej samej płci. 

 

Choć świnki morskie nie potrzebują specjalnej pielęgnacji, nie należy zapominać o regularnym skracaniu ich pazurków i wyczesywaniu futerka. Warto bacznie obserwować swoją pupilkę, by w porę wychwycić niepokojące objawy choroby (np. piszczenie, wyciek z oczu i nosa, utratę apetytu, trudności w oddychaniu, wyłysienia, kichanie, apatię). Zaleca się także regularne ważenie świnki morskiej – utrata masy ciała często jest pierwszym symptomem poważnych problemów zdrowotnych. Dodatkowo zawczasu warto znaleźć weterynarza, który specjalizuje się w leczeniu kawii i innych gryzoni. Lepiej jednak zapobiegać, niż leczyć. Profilaktycznie należy więc przynajmniej co 6-12 miesięcy udać się ze świnką morską na badania kontrolne. 

Autorka: Marta Majewska