Chrupiąca marchewka zamiast kości? Brokuły jako psia przekąska? Choć domowe czworonogi są amatorami mięsnych posiłków, wiele z nich nie pogardzi także smakowitymi warzywami. Wbrew pozorom mogą być one nie tylko świetnym przysmakiem, ale również wartościowym wzbogaceniem diety zwierzaków. Jakie warzywa warto serwować psom, a z których lepiej zrezygnować?

 

Psy to względni mięsożercy, którzy preferują pokarmy pochodzenia zwierzęcego, ale mogą bez przeszkód spożywać również liczne składniki roślinne. W toku udomowienia u naszych podopiecznych doszło bowiem do zmian w układzie enzymatycznym – umożliwiających m.in. efektywne trawienie skrobi. Produkty takie jak warzywa nie są niezbędne w psiej diecie, ale ich podawanie może przynieść naszym pupilom wiele korzyści. Surowce roślinne są przede wszystkim świetnym źródłem witamin (m.in. z grupy B, β-karotenu, C, E, K), minerałów (wapnia, potasu, magnezu) i innych związków aktywnych (np. flawonoidów), które regulują pracę całego organizmu. Zawarte w nich przeciwutleniacze są skuteczną bronią w walce z wolnymi rodnikami – odpowiedzialnymi m.in. za procesy starzenia i rozwój chorób nowotworowych. 

 

Liczne warzywa są ponadto bogate we włókno, pozytywnie wpływające na pracę przewodu pokarmowego. Bywają więc remedium na zaparcia i biegunki. Wysokobłonnikowe produkty gwarantują psiakom długie uczucie sytości, dzięki czemu ograniczają spożywanie pokarmu, a co za tym idzie – wspomagają walkę z nadwagą. Stanowią zatem idealną alternatywę dla kalorycznych przysmaków. Z powodzeniem mogą zastąpić też popularne wypełniacze (np. ciężkostrawne zboża), które nierzadko powodują u czworonogów dolegliwości trawienne i reakcje alergiczne. 
 

 

Wiele warzyw, ze względu na wysoką zawartość wody, znajduje zastosowanie w profilaktyce chorób układu moczowego u zwierzaków, które niechętnie piją wodę. Kolejnym atutem surowców roślinnych są ich właściwości alkalizujące. Dodatki roślinne pomagają zachować lub przywrócić prawidłową równowagę kwasowo-zasadową organizmu. Twarde warzywa doskonale sprawdzają się w roli naturalnych przekąsek dentystycznych. Warto wspomnieć także o ważnej funkcji, jaką pełnią warzywa w urozmaicaniu psiego jadłospisu. Różnorodne surowce wspaniale pobudzą zmysły i zachęcają zwierzaki do spożywania posiłków. Często są zatem najlepszym antidotum na okresowe spadki apetytu u psów. 

 

Do menu czworonożnego pupila bez obaw możemy włączyć wiele popularnych warzyw. Jednym z najbardziej wartościowych żywieniowych dodatków jest marchewka. Wyróżnia się ona wysoką zawartością β-karotenu, który wspomaga wzrok i pozytywnie oddziałuje na kondycję skóry. Dla większości psiaków, ze względu na słodki smak, jest wyjątkowo atrakcyjnym przysmakiem. Marchewka, podawana w całości i na surowo, ułatwia również oczyszczanie zębów, ogranicza narastanie kamienia nazębnego oraz pomaga zaspokoić potrzebę żucia. Kolejnym godnym polecenia warzywem jest dynia. Podobnie jak marchewka zawiera dużo dobroczynnych karotenoidów. Dynia jest też zasobna w węglowodany prebiotyczne, dlatego doskonale sprawdza się w diecie czworonogów, u których występują zaparcia i inne zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego. Korzystny wpływ na zdrowie naszego pupila mogą mieć związki zawarte w burakach. Zawierają one m.in. betacyjaniny hamujące rozwój nowotworów i chorób neurodegeneracyjnych. Psiakom z tendencją do tycia warto natomiast oferować niskokaloryczne warzywa takie jak ogórek czy seler. Ze względu na właściwości moczopędne są one wskazane także w profilaktyce i terapii chorób układu moczowego. Oprócz tego od czasu do czasu możemy uraczyć pupila brokułami, cukinią, brukselką, kalafiorem, ziemniakami (wyłącznie ugotowanymi), jarmużem, kabaczkiem czy szparagami.

 

 

Do warzyw, które musimy wykluczyć z jadłospisu czworonogów, należą przede wszystkim: czosnek, cebula, por i szczypiorek. Warzywa cebulowe zawierają związki siarki, które mogą negatywnie oddziaływać na erytrocyty, a w konsekwencji prowadzić do rozwoju anemii. W diecie młodych psiaków niezalecane są ponadto surowce bogate w kwas szczawiowy, który wiąże wapń odpowiedzialny za rozwój szkieletu. Szczeniąt lepiej nie karmić zatem szpinakiem czy rabarbarem. Z dużą ostrożnością należy podchodzić do podawania pupilom warzyw strączkowych i kapustnych. W niewielkich ilościach stanowią bardzo pożądany element psiego jadłospisu, ale ich zbyt duże dawki często wywołują dolegliwości trawienne. Z menu podopiecznych lepiej też wykluczyć wszelkie nowalijki (kumulują azotany i związki toksyczne) oraz produkty skażone środkami ochrony roślin. 
 

 

Udział warzyw w diecie psa powinien wynosić maksymalnie 10%. Nie należy ponadto przesadzać z serwowaniem pupilowi warzyw jednego typu. Nawet najzdrowsze surowce podawane w nadmiarze mogą wywołać u zwierzaka problemy zdrowotne. Psiaki mogą spożywać większość warzyw zarówno w postaci surowej, jak i gotowanej. Warto jednak pamiętać, że surowe produkty dużo bardziej obciążają przewód pokarmowy czworonogów. Zwierzaki miewają kłopoty z ich trawieniem. Dużo lepszym rozwiązaniem wydaje się więc serwowanie czworonogom warzyw poddanych wcześniej obróbce termicznej. Co prawda działanie wysokiej temperatury obniża wartość odżywczą produktów, ale gotowane pokarmy roślinne są dla psiaków łatwiejsze do strawienia i przyswojenia. Obróbka termiczna zwiększa strawność skrobi, dlatego należy o niej pamiętać w przypadku warzyw zasobnych w ten składnik. Surowce roślinne najlepiej oferować podopiecznym w postaci rozdrobnionej (np. purée, starte na tarce). Warzywa są idealnym dodatkiem do mięsnych dań, które serwujemy pupilom. Z powodzeniem można mieszać je także z mokrą i suchą karmą. Jeśli nie chcemy samodzielnie komponować posiłków podopiecznego, możemy sięgnąć po gotowe receptury z dodatkami roślinnymi. Warzywa znajdziemy w wielu karmach i przysmakach klasy premium. Są one powszechnie stosowane m.in. w pokarmach bezzbożowych i inspirowanych naturalną dietą psowatych. 

 

Tekst: Marta Majewska

Zdjęcie:© Monika Wisniewska — stock.adobe.com